Ιστορίες χαραγμένες σε πέτρες από… Έλληνες και Τούρκους αρχαιολόγους

Μια φορά κι έναν καιρό -στις αρχές του 1ου αιώνα μ.Χ- στην Αφροδισιάδα της Καρίας (πόλη στα νοτιοδυτικά της Μικράς Ασίας) ήταν ο Μύων, ένας πλούσιος και -όπως προκύπτει από την ιστορία- …ολίγον «ξιπασμένος» πολίτης, που έβλεπε επί χρόνια ανολοκλήρωτο τον ναό του Δία στην πόλη του και… «Προσβολή για το σώμα της πόλης», σκέφτηκε ο Μύων, και χάρισε μέρος της περιουσίας του για την ολοκλήρωση του έργου που ομόρφυνε κι άλλο την Αφροδισιάδα. Κι ύστερα ο Μύων χρηματοδότησε κι άλλα έργα (κι άλλον ναό και τα λουτρά της γερουσίας και…) και φρόντισε παράλληλα να λάβει και τα ανταποδοτικά από την Ιστορία χάρη στις… επιγραφές.

Οι επιγραφές που βρέθηκαν αναγράφουν σαφώς πως «το έργο κατασκευάστηκε από τον Μύωνα (τον γιο του Μενάνδρου και εγγονό του Ευνίκου -αυτού του ίδιου που ήταν ο “χορηγός” πολλών ακόμη μεγάλων κατασκευαστικών έργων στην πόλη και ο οποίος είναι ο “ευσεβής” και “φιλόπατρις” (προσδιοριστικά που δίνονταν μόνο σε αυτοκράτορες της εποχής). Ο Μύων δαπάνησε ολόκληρη την περιουσία του για να ομορφύνει την πόλη κι όχι για να αναφερθεί το όνομά του… (όλα αυτά συνέβαιναν στις αρχές της πρώτης μεταχριστιανικής εκατονταετηρίδας στα υπό ρωμαϊκή κυριαρχία μικρασιατικά παράλια και οποιαδήποτε ομοιότητα με σύγχρονα πρόσωπα, γεγονότα και ανολοκλήρωτα δημόσια έργα, με “χρυσούς” χορηγούς και κατασκευαστές, είναι μάλλον …συμπτωματική).

Κι ήρθαν οι ανασκαφείς και μελετητές των επιγραφών και βρήκαν τις επιγραφές τού …”ευσεβή Μύωνα” αλλά κι ένα σωρό άλλες, που τους έδωσαν στοιχεία για την ιστορία, και τις συνήθειες, την πολιτική, την κοινωνική, την καθημερινή ζωή των ανθρώπων που -όπως προκύπτει- μάλλον δεν …διέφεραν και πολύ από τους σύγχρονους, δύο και πλέον χιλιάδες χρόνια μετά…

«Νέες επιγραφές από την Αφροδισιάδα» είναι ο τίτλος μιας μόνο από τις δεκάδες εισηγήσεις Ελλήνων και Τούρκων αρχαιολόγων, που μετέχουν στο 3ο Ελληνοτουρκικό Συμπόσιο Επιγραφικής (προηγήθηκαν ανάλογες διοργανώσεις στην Αθήνα το 2005 και την Αττάλεια της Τουρκίας το 2012), που άρχισε χθες το απόγευμα και θα ολοκληρωθεί την Κυριακή στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης. Τη διοργάνωση ανέλαβαν το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Τμήμα Ιστορικών Σπουδών (School of Historical Studies) του Institute for Advanced Study του Πανεπιστημίου Princeton.
Εισηγητής -και εμπνευστής ουσιαστικά του συνεδρίου- είναι ο εδώ και χρόνια μελετητής επιγραφών αλλά και αρχαίων χαραγμάτων (τα γνωστά σύγχρονα γκράφιτι), μέσω της ανασκαφής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, στην αρχαία Αφροδισιάδα (πόλη νότια της Σμύρνης, στις ακτές της Μικράς Ασίας).

Στην Αφροδισιάδα, γνωστή από την αρχαιότητα για τα μάρμαρα και τη σχολή γλυπτικής της, ο Έλληνας καθηγητής εντόπισε και μελέτησε περισσότερα από 4.000 χαράγματα ? γκράφιτι, χαραγμένα ή σμιλευμένα στο μάρμαρο και ποικίλα στο περιεχόμενο (από σχέδια επιτραπέζιων παιγνιδιών, προσευχές, θρησκευτικά σύμβολα, ονόματα αλλά και αισχρολογίες και πρόστυχες εικόνες ως διάθεση εξευτελισμού του αντιπάλου σε περιπτώσεις αθλητικών ή άλλων αγώνων).

«Τα τελευταία έτη, με πρωτοβουλία του Άγγελου Χανιώτη και με τη συνεργασία Ελλήνων και Τούρκων πανεπιστημιακών και αρχαιολόγων, έχουν διοργανωθεί δύο Επιγραφικά Συμπόσια, στην Αθήνα και την Αττάλεια, αντίστοιχα» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συμποσίου και πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας Παντελής Νίγδελης, συμπληρώνοντας πως στόχος των διοργανωτών είναι η παρουσίαση νέων αδημοσίευτων ελληνικών και λατινικών επιγραφών, που έχουν βρεθεί στην Ελλάδα και τη Μ. Ασία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Έρως και Πόθος: «Ένας κόσμος συναισθημάτων» στο Μουσείο Ακρόπολης

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Μεγάλη ανακάλυψη στη Δήλο – Τι βρήκαν οι αρχαιολόγοι

ΑΚΟΜΗ: Η σύγχρονη Ελλάδα σε ένα από τα πιο δημοφιλή μουσεία της Αμερικής