Τα 60 χρόνια από την ίδρυσή του γιόρτασε την Τετάρτη 10 Οκτωβρίου το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ) με εκδήλωση στις εγκαταστάσεις του, όπου παρουσιάστηκαν οι ερευνητικές δραστηριότητες των τριών Κέντρων του, καθώς και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ).
Όπως ανέφερε στον εναρκτήριο χαιρετισμό του ο πρόεδρος και διευθυντής τού Ιδρύματος, δρ. Βασίλης Γρηγορίου, η Ελλάδα, αν και μικρή χώρα, παράγει έρευνα υψηλού επιπέδου και αυτό ισχύει ειδικότερα για το ΕΙΕ. Θύμισε ότι σε μία εποχή -στο παρελθόν- που υπήρχαν ελληνικά χωριά χωρίς καν ηλεκτρικό ρεύμα, το ΕΙΕ διέθετε δικά του λέιζερ.
Παρά την καταστροφολογία ορισμένων, που λένε, ότι «σε 20 χρόνια δεν θα υπάρχει χώρα», ο ίδιος δήλωσε βέβαιος ότι «σε τρία χρόνια η Ελλάδα θα έχει να επιδείξει πολλά νέα πράγματα και καινοτόμες δεξιότητες», ενώ εκτίμησε ότι θα έχει και θετικό ‘πρόσημο’, όσον αφορά τη διαρροή εγκεφάλων (brain drain), καθώς είναι ήδη ορατή η αναστροφή της τάσης εξόδου των επιστημόνων στη διάρκεια των προηγούμενων ετών.
Η γγ Έρευνας και Τεχνολογίας, Πατρίτσια Κυπριανίδου, χαρακτήρισε τα 60ά «γενέθλια» του ΕΙΕ «ιστορική μέρα για όλο το ερευνητικό σύστημα της χώρας», τονίζοντας ότι το Ίδρυμα έχει κατακτήσει αίγλη, αναγνωρισιμότητα και κύρος, ενώ ο αντίκτυπός του είναι θετικός στην οικονομική ανάπτυξη. Η κ. Κυπριανίδου επισήμανε ότι στο πρόσφατο παρελθόν «υπήρξαν δύσκολα χρόνια χωρίς ευθύγραμμη πορεία», αλλά «τώρα πια υπάρχει ένα “μομέντουμ” με πολύ μεγάλες προοπτικές για το ΕΙΕ». Ακόμη, υπενθύμισε ότι στις αρχές του 2019 θα αρχίσει η αξιολόγηση όλων των ερευνητικών κέντρων, η οποία θα γίνεται ανά πενταετία, με στόχο τη μεγαλύτερη εξωστρέφεια και τον εκσυγχρονισμό τους.
Τι χρειάζεται σήμερα το ΕΙΕ
Το σημερινό δυναμικό του ΕΙΕ είναι περίπου 620 άτομα, σχεδόν 250 το τακτικό ερευνητικό, τεχνικό και λοιπό προσωπικό, ενώ οι υπόλοιποι είναι συμβασιούχοι και εξωτερικοί συνεργάτες (επιστήμονες και άλλοι). Περίπου το 35% του προσωπικού είναι μη μόνιμοι υποψήφιοι διδάκτορες και μεταδιδακτορικοί συνεργάτες.
Σύμφωνα με τη διοίκηση του ΕΙΕ, είναι ανάγκη να προσληφθεί νέο μόνιμο προσωπικό, με δεδομένο ότι έχει μειωθεί σχεδόν κατά 25% από την αρχή της κρίσης. Παράλληλα, το ΕΙΕ έχει υποβάλει πρόταση για την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό των υφισταμένων κτιριακών και λοιπών υποδομών του, που σήμερα φθάνουν τα 13.080 τ.μ.
Όπως δήλωσε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Γρηγορίου, «το πιο σημαντικό κομμάτι του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών είναι το ανθρώπινο δυναμικό του, όχι μόνο το ερευνητικό αλλά και το λοιπό, οπότε με αυτό το σκεπτικό χρειάζεται πάντα να το ανανεώνουμε. Σήμερα είμαστε περίπου 100 ερευνητές και το Ίδρυμα χρειάζεται μία αύξηση τουλάχιστον 30% μέσα στα επόμενα δύο-τρία χρόνια, η οποία είναι εφικτή και λογική. Είναι, άλλωστε, μία υποχρέωση της πολιτείας να επενδύσει σε νέους ανθρώπους. Δεν είναι χαμένα χρήματα, αλλά μία επένδυση στο μέλλον».
Αναφορικά με τις υποδομές, ο πρόεδρος του ΕΙΕ υπογράμμισε: «Έχουμε ένα καταπληκτικό κτίριο αρχιτεκτονικά, αλλά παλιό και ενεργοβόρο. Χρειάζεται αξιοποίηση όλων των χώρων του και επίσης μία επέκταση. Έχουμε κάνει μία ώριμη πρόταση στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και ελπίζουμε να έχει θετική ανταπόκριση, ώστε να δημιουργηθούν πρόσθετες πτέρυγες και να ανανεωθούν οι υπάρχοντες χώροι». Όπως είπε, «πρόκειται για μία επέκταση 18 εκατομμυρίων ευρώ, με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης τριών έως τεσσάρων ετών. Αν η επένδυση γίνει, θα επιτρέψει στο ΕΙΕ να είναι πρωτοπόρο για τα επόμενα 60 χρόνια. Η κυβέρνηση είναι θετική και έχει υποστηρίξει το αίτημά μας».
Επίσης, ο κ. Γρηγορίου εξέφρασε την ελπίδα ότι τώρα που «έχει χαλαρώσει η εποπτεία», θα ήταν καλό για το ΕΙΕ «να διαθέτει μεγαλύτερη ευελιξία στο διαχειριστικό τομέα», για παράδειγμα στις προμήθειές του (αναλώσιμα κ.ά.).
Τα άνθη της καινοτομίας
Μιλώντας στο καταληκτικό στρογγυλό τραπέζι με θέμα «Έρευνα και Καινοτομία στη νέα Οικονομία της Γνώσης», που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της εκδήλωσης, ο αναπληρωτής υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας, Κώστας Φωτάκης, μετέφερε τις ευχές του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, να συνεχίσει το ΕΙΕ να βρίσκεται στην πρωτοπορία της έρευνας.
«Δεν μπορούμε να είμαστε τεχνοφοβικοί» παρατήρησε ο αναπληρωτής υπουργός και σε αυτό το πλαίσιο υποστήριξε θα αποβεί σημαντικό το σχεδιαζόμενο Εθνικό Συμβούλιο για την 4η Βιομηχανική Επανάσταση. «Αφήστε όλα τα λουλούδια (της καινοτομίας) να ανθίσουν», είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Φωτάκης χαρακτήρισε την «οικονομία της γνώσης» και την έμπνευση ως το καλύτερο αντίδοτο στην κρίση και στη «διαρροή εγκεφάλων» (brain drain), για την οποία ανέφερε ότι αναστρέφεται, πράγμα που ήδη φαίνεται από το εκδηλωμένο ενδιαφέρον Ελλήνων μεταδιδακτόρων του εξωτερικού να πραγματοποιήσουν στην Ελλάδα έρευνα, χρηματοδοτούμενη από το ΕΛΙΔΕΚ.
Επίσης, μίλησε για το «ελληνικό παράδοξο» (πάνω από τις μισές ελληνικές επιχειρήσεις -το 57%- να υιοθετούν κάποια καινοτομία, αλλά η χώρα να εμφανίζεται «μέτρια» καινοτόμος με βάση το μέσο όρο της ΕΕ), ενώ δήλωσε ότι δεν είναι θετικό πως πολλές νέες νεοσύστατες εταιρείες (start-ups), που χρηματοδοτούνται για να καινοτομήσουν, συνήθως αναπτύσσουν μόνο ψηφιακές εφαρμογές (apps). Ακόμη, σημείωσε ότι δεν πρέπει να απαξιώνονται τα ελληνικά δημόσια ΑΕΙ, που βγάζουν διεθνώς περιζήτητους επιστήμονες.
Το «βιογραφικό» του ΕΙΕ
Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ), ένα από τα μεγαλύτερα ερευνητικά κέντρα της Ελλάδας, αποτελεί ένα διεπιστημονικό κέντρο που απαρτίζεται από το Κέντρο Ιστορικών Ερευνών, το Κέντρο Βιολογίας, Φαρμακευτικής Χημείας και Βιοτεχνολογίας (ΙΒΦΧΒ/ΕΙΕ), το Κέντρο Θεωρητικής και Φυσικής Χημείας (ΙΘΦΧ/ΕΙΕ) και το ΕΚΤ, το οποίο είναι η κεντρική εθνική υποδομή διάχυσης της γνώσης που παράγει η χώρα μας, συμβάλλοντας έτσι καθοριστικά στην ανάδειξη του ψηφιακού πλούτου της.
Από το 1958 που συστάθηκε μέχρι σήμερα, το ΕΙΕ εμφανίζει σημαντική δράση στις θετικές και ανθρωπιστικές επιστήμες, αποτελώντας έναν πυρήνα εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης της ελληνικής επιστήμης και της χώρας γενικότερα.
Το EIE ιδρύθηκε στις 10 Οκτωβρίου 1958 με την επωνυμία «Βασιλικόν Ίδρυμα Ερευνών» με Βασιλικό Διάταγμα της 9ης Οκτωβρίου 1958 «προς ενίσχυσιν των εν τη χώρα επιστημονικών ερευνών και εξασφάλισιν συν τω χρόνω περισσοτέρων ευκαιριών δημιουργικής απασχολήσεως εις ικανούς Έλληνας επιστήμονας, ως και προς ενθάρρυνσιν των νεωτέρων Ελλήνων εις απόκτησιν άρτιας επιστημονικής μορφώσεως και εμπειρίας επί συστηματικών και ανωτέρου επιπέδου επιστημονικών εργασιών».
Τον κεντρικό οργανωτικό και συντονιστικό ρόλο για τη δημιουργία του ΕΙΕ έπαιξαν ο Ιωάννης Πεσμαζόγλου (Τράπεζα της Ελλάδος και υπουργείο Συντονισμού), ο Κωνσταντίνος Δημαράς (Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών-ΙΚΥ) και ο Λεωνίδας Ζέρβας (καθηγητής Οργανικής Χημείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και φιλοξενούμενος ερευνητής στις ΗΠΑ το 1958). Χρηματοδοτική στήριξη για τη δημιουργία του ΕΙΕ παρείχε η κυβέρνηση των ΗΠΑ και το αμερικανικό Ίδρυμα Ford. Το Ίδρυμα στεγάστηκε στο σημερινό κτίριο του τον χειμώνα του 1966-67.
Το 1980 δημιουργήθηκε η Μονάδα Τεκμηρίωσης του ΕΙΕ, με πρώτο διευθυντή τον Ευάγγελο Μπούμπουκα, η οποία το 1982 μετεξελίχθηκε στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), με χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP).
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Ο Δίσκος της Φαιστού αποκαλύπτει τα μυστικά του
Ανάγκη αξιοποίησης των Ασκληπιείων της Κρήτης (Εικόνες)
Μυστήριο εύρημα: Βρέθηκε απολιθωμένο ψάρι στο φαράγγι της Σαμαριάς; (Εικόνα)
