Πανάρχαιος Δίας: Ο παλαιότερος πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα

Ο Δίας δεν είναι μόνο ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος αλλά και ο αρχαιότερος, σύμφωνα με νέα μελέτη.

“Ο Δίας είναι ο παλαιότερος πλανήτης του ηλιακού συστήματος και ο συμπαγής πυρήνας του σχηματίστηκε πολύ πριν τα αέρια νέφη που τον περιέκλειαν συρρικνωθούν και δημιουργήσουν τον πλανήτη, σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία μέχρι στιγμής περί σχηματισμού των πλανητών”, δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας Thomas Kruijer του Πανεπιστημίου του Munster της Γερμανίας και του Εθνικού Εργαστηρίου Lawrence Livermore στην Καλιφόρνια.

Περίπου 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια πριν, άρχιζε να σχηματίζεται το ηλιακό μας σύστημα, που μέχρι τότε ήταν ένα τεράστιο σύννεφο αερίου και σκόνης. Ο Ήλιος σχηματίστηκε πρώτα, και οι πλανήτες στη συνέχεια δημιουργήθηκαν από το υλικό που απόμεινε γύρω από το περιστρεφόμενο νεογέννητο άστρο.

Η νέα μελέτη δείχνει ότι ο Δίας άρχισε να διαμορφώνεται πολύ νωρίς στην ιστορία του ηλιακού συστήματος, αλλά η ακριβής ηλικία του πλανήτη παρέμεινε ακόμα ένα μυστήριο, όπως είπε ο Kruijer, σύμφωνα με το space.com.

Οι ερευνητές χρονολόγησαν τον σχηματισμό και την ανάπτυξη του Διός, αναλύοντας τις ηλικίες μετεωριτών σιδήρου (θραύσματα μεταλλικών πυρήνων αρχαίων πλανητικών καταλοίπων που αποτελούν δομικά στοιχεία) που έχουν πέσει στη Γη. Αυτές οι ηλικίες προσδιορίστηκαν καθώς εντοπίστηκε αφθονία ισοτόπων μολυβδαινίου και βολφραμίου.

Ο Δίας δεν είναι μόνο ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος αλλά και ο αρχαιότερος.

Αυτή η μελέτη έδειξε ότι οι μετεωρίτες προέρχονταν από δύο ξεχωριστές “δεξαμενές” μετεώρων οι οποίες διαχωρίζονταν για 2 εκατομμύρια έως 3 εκατομμύρια χρόνια και δημιουργήθηκαν περίπου 1 εκατομμύριο χρόνια μετά το σχηματισμό του ηλιακού μας συστήματος, ανέφεραν οι ερευνητές.

“Ο πιο πιθανός μηχανισμός για αυτόν τον αποτελεσματικό διαχωρισμό είναι ο σχηματισμός του Διός, ανοίγοντας ένα κενό στο δίσκο και εμποδίζοντας την ανταλλαγή υλικού μεταξύ των δύο δεξαμενών”, γράφουν οι ερευνητές στη νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στις 12 Ιουνίου στο περιοδικό Proceedings της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών.

Ο πυρήνας του Διός θα πρέπει να έχει περίπου 20 φορές την μάζα της Γης για να κρατήσει το υλικό των δύο δεξαμενών υπολόγισε ο Kruijer και η ομάδα του. Έτσι, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο γίγαντας αερίου ήταν ήδη τόσο μεγάλος στα πρώτα 1 εκατομμύρια χρόνια της ιστορίας του ηλιακού συστήματος.

Ο ρυθμός ανάπτυξης του Διός στη συνέχεια επιβραδύνθηκε, είπαν. Ο αέριος γίγαντας πάντως έφθασε το μέγεθος των 50 όσο η Γη πριν απο 3 εκατομμύρια έως 4 εκατομμύρια χρόνια μετά τη δημιουργία του Ηλίου (Ο Δίας σήμερα έχει μάζα 318 το μέγεθος της Γη.)

“Οι μετρήσεις μας δείχνουν ότι η ανάπτυξη του Διός μπορεί να χρονολογηθεί χρησιμοποιώντας την ξεχωριστή γενετική κληρονομιά και τους χρόνους σχηματισμού των μετεωριτών”, σύμφωνα με τον Kruijer στην ίδια ανακοίνωση.

Η νέα μελέτη θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει στο να εξηγήσει γιατί το ηλιακό σύστημα στερείται βραχώδεις πλανήτες  μεταξύ της Γης και αυτών όπως ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας. Τέτοιες “υπερ-γαίες” είναι σχετικά συχνές σε άλλα συστήματα αστέρων.

“Σε αυτό πρέπει να ευθύνεται ο Δίας επειδή φαίνεται να δρα αποτρεπτικά στο να μεταφερθούν στέρεα δομικά υλικά σε όλο το δίσκο, έτσι το εσωτερικό ηλιακό σύστημα παρέμεινε σχετικά άδειος. Κάτι που εξηγεί ενδεχομένως την έλλειψη οποιασδήποτε « υπερ-Γαίας», γράφουν οι ερευνητές στη νέα μελέτη.

Ηλίας Σιατούνης

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ανακαλύφθηκαν τα αρχαιότερα μέχρι σήμερα απολιθώματα του Homo sapiens

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Ξεκινούν νέες ανασκαφές για απολιθώματα του Γκρεκοπιθήκου (pics)

ΑΚΟΜΗ: Η τεχνητή νοημοσύνη θα ξεπεράσει πλήρως τον άνθρωπο στις επόμενες δεκαετίες