Η Ισπανία βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με το άγνωστο και εφιαλτικό σενάριο: την πιθανή κήρυξη της ανεξαρτησίας της Καταλονίας, μιας από τις πιο πλούσιες επαρχίες της χώρας, η οποία βρίσκεται σε τροχιά ρήξης με τη Μαδρίτη, κάτι που ενδέχεται να έχει ανυπολόγιστες επιπτώσεις που ανησυχούν την Ευρώπη.
Η πίεση εντείνεται στον πρόεδρο της περιφερειακής κυβέρνησης της Καταλονίας, Κάρλες Πουϊγδεμόντ να εγκαταλείψει τα σχέδιά του για απόσχιση της πλούσιας περιφέρειας από την Ισπανία, ενόψει της αποψινής κρίσιμης ομιλίας του στην τοπική βουλή, όπου ενδέχεται να κηρύξει μονομερώς την ανεξαρτησία της μετά το αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα.
Η δήμαρχος της Βαρκελώνης προειδοποίησε ότι μια τέτοια ενέργεια θα θέσει σε κίνδυνο την «κοινωνική συνοχή» και κάλεσε τον Πουϊγδεμόντ να κάνει πίσω στα σχέδιά του και τον Ισπανό πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι να αποκλείσει το ενδεχόμενο να αναλάβει η Μαδρίτη τον έλεγχο της αυτόνομης περιφέρειας.
«Τους καλώ να μην λάβουν αποφάσεις που μπορεί να τινάξουν στον αέρα κάθε πιθανότητα διαλόγου και μεσολάβησης. Είναι ό,τι πιο θαρραλέο μπορούν να κάνουν αυτή τη στιγμή», είπε η Άντα Κολάου.
Στη διαμάχη παρενέβη και ο ηγέτης του αντιπολιτευόμενου Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεζ, ο οποίος αντιτίθεται στην απόσχιση της Καταλονίας. Ο Σάντσεζ είπε ότι θα στηρίξει την ανάληψη δράσης από τη Μαδρίτη «ενόψει οποιασδήποτε απόπειρας ρήξης της κοινωνικής αρμονίας» σε περίπτωση που οι αυτονομιστές προβούν σε μονομερή κήρυξη ανεξαρτησίας.
Η ισπανική κυβέρνηση έχει απειλήσει να αναστείλει την αυτονομία της Καταλονίας, ενώ εντείνονται και οι οικονομικές πιέσεις στους αυτονομιστές από μεγάλες εταιρείες που μετακινούν τις έδρες τους από την περιοχή.
Μεγάλες τράπεζες όπως η Caixabank και η Sabadell έχουν ήδη ανακοινώσει ότι θα μεταφέρουν τα κεντρικά τους γραφεία εκτός Καταλονίας, ενώ ανάλογη πρόθεση εκδήλωσε η κατασκευαστική εταιρεία Abertis, η εταιρεία τηλεπικοινωνιών Cellnex, ο όμιλος real estate Inmobiliaria Colonial και ο εκδοτικός οίκος Grupo Planeta.
Εκπρόσωπος της Άνγκελα Μέρκελ είπε χθες ότι η Γερμανίδα καγκελάριος σε τηλεφωνική της επικοινωνία με τον Ραχόι «επιβεβαίωσε τη στήριξή της στην ενότητα της Ισπανίας», ενώ από το Παρίσι η υπουργός Ναταλί Λουαζό διεμήνυσε ότι «δεν θα αναγνωριστεί» τυχόν κήρυξη ανεξαρτησίας της Καταλονίας.
Από την πλευρά της η Ε.Ε. κατέστησε σαφές ότι σε περίπτωση απόσχισης η Καταλονία δεν θα αποτελεί πλέον μέρος της Ένωσης.
Οι αυτονομιστές, ωστόσο, έχουν τουλάχιστον ένα σύμμαχο στην Ευρώπη: το Σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα (SNP), το οποίο ενέκρινε χθες στο συνέδριό του ομόφωνα ένα ψήφισμα που χαρακτηρίζει το δημοψήφισμα στην Καταλονία «έκφραση της δημοκρατικής βούλησης του λαού της».
To SNP, που επιδιώξει την ανεξαρτησία της Σκωτίας από το Ηνωμένο Βασίλειο, κάλεσε τον ΟΗΕ και την ΕΕ να μεσολαβήσουν για την άρση του πολιτικού αδιεξόδου αναφορικά με το καταλανικό δημοψήφισμα.
Όλα τα μάτια θα είναι στραμμένα απόψε στη συνεδρίαση της περιφερειακής βουλής της Καταλονίας -πιθανότατα με ισχυρή αστυνομική παρουσία και διαδηλωτές εκτός του κτιρίου- όπου ο Κάρλες Πουιγδεμόντ αναμένεται να παρουσιάσει τα αποτελέσματα του αμφιλεγόμενου δημοψηφίσματος, που έκρινε παράνομο η Μαδρίτη.
Ο Πουιγδεμόντ έχει πει ότι θα κηρύξει την ανεξαρτησία αψηφώντας τις έντονες αντιδράσεις σ’ ολόκληρη τη χώρα και την αρνητική στάση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και το ερώτημα είναι αν θα κάνει πράξει την απειλή του στην ομιλία του στις 18:00 (τοπική ώρα, 19:00 ώρα Ελλάδας.
Σύμφωνα με πολλά ισπανικά μέσα ενημέρωσης, όλη την ημέρα χθες έγραφε και ξαναέγραφε την ομιλία του μαζί με τους συμβούλους του, οι οποίοι είναι αναμφισβήτητα διχασμένοι σχετικά με το αν θα πρέπει να προχωρήσουν στην κήρυξη της ανεξαρτησίας ή όχι.
Βουλευτής του κόμματος του Πουϊγδεμόντ είχε πει την Κυριακή στο BBC ότι το σχέδιο είναι να γίνει μια «συμβολική δήλωση», ένα βήμα πριν την μονομερή κήρυξη της ανεξαρτησίας.
Στη Βαρκελώνη έγιναν μεγάλες διαδηλώσεις υπέρ και κατά της απόσχισης. Την Κυριακή 350.000 άνθρωποι διαδήλωση υπέρ της ενότητας της Ισπανίας φωνάζοντας «φτάνει!», φράση που χρησιμοποίησε χθες και το μεγαλύτερο ισπανικό εργοδοτικό συνδικάτο, το Foment del Treball, μετά την ανακοίνωση των έξι από τις επτά εισηγμένες στο χρηματιστήριο καταλανικών εταιρειών ότι μεταφέρουν την έδρα τους εκτός της επαρχίας.
Τι θα κάνει η Μαδρίτη;
Πέρα από την αναστολή του καθεστώτος αυτονομίας της Καταλονίας, που έχει απειλήσει να κάνει πράξη, ο Ραχόι διαθέτει και μια σειρά άλλων εργαλείων, αφού έθεσε υπό τον έλεγχο της κεντρικής κυβέρνησης τα οικονομικά της επαρχίας τον Σεπτέμβριο. Μπορεί επίσης να επιβάλει κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην Καταλονία, κάτι που θα του επιτρέψει να ενεργεί βάσει διαταγμάτων.
Παράλληλα η ισπανική δικαιοσύνη μπορεί να στραφεί εναντίον του Πουϊγδεμόντ και του σκληρού πυρήνα των αυτονομιστών που οργάνωσαν το δημοψήφισμα και σχεδιάζουν εδώ και μήνες την ανεξαρτησία της Καταλονίας.
Ωστόσο κάθε δραστικό μέτρο κινδυνεύει να προκαλέσει εντάσεις στην Καταλονία, όπου οκτώ στους δέκα ψηφοφόρους θα ήθελαν να έχει διεξαχθεί ένα σωστό και τυπικό δημοψήφισμα.
Η ένταση και τα συναισθήματα είναι ήδη οξυμένα στην επαρχία, αν και οι περισσότερες διαδηλώσεις είναι ειρηνικές. Το ίδιο ισχύει εξάλλου και σε ολόκληρη την Ισπανία, όπου αναβιώνουν τα φαντάσματα του παρελθόντος με κάποιους από τους «πατριώτες», που υπερασπίζονται την ενότητα της χώρας, να εμφανίζονται ως νοσταλγοί της δικτατορίας του Φράνκο.
Πολλά ερωτήματα τίθενται επίσης αναφορικά με το πόσο εφικτή είναι η ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας. Η επαρχία μπορεί να είναι υπεύθυνη για την παιδεία, την υγεία και να διαθέτει δική της αστυνομική δύναμη, όμως εκτός από τα οικονομικά, ο έλεγχος του εναέριου χώρου, οι υποδομές (λιμάνια, αεροδρόμια, τηλεπικοινωνίες) και ο στρατός ελέγχονται από το κεντρικό κράτος.
Διαβάστε επίσης: Τρόμος σε πτήση προς Κύπρο – Λιποθύμησε ο πιλότος στον «αέρα»!
