Η καταστροφή -την Παρασκευή- του μνημείου για το Εβραϊκό Νεκροταφείο που βρίσκεται στο ΑΠΘ και τα τέσσερα περιστατικά βανδαλισμού του μνημείου του Ολοκαυτώματος στην Πλατεία Ελευθερίας, καθώς και η άνοδος των αντισημιτικών φωνών στην Ευρώπη, βρέθηκαν στο επίκεντρο των ομιλιών στην εκδήλωση για την Εθνική Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος την Κυριακή 27 Ιανουαρίου, που πραγματοποιήθηκε στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
“Το φίδι του νεοναζισμού έχει βγει από το αυγό του και κυκλοφορεί με τις θανατηφόρες συμμορίες του, εδώ και χρόνια. Βανδαλίζει, προπηλακίζει, δολοφονεί. Η αλλοτινή σιωπή απέναντι στο σύνθημα “Οι Εβραίοι φταίνε για όλα”, η απάθεια που ταΐζεται με αστεϊσμούς τάχα μου απενοχοποιημένους, η αδιαφορία απέναντι στην επικίνδυνη άγνοια, αυτά είναι τα σκοτάδια των ατομικών και συλλογικών υπονόμων στα οποία σέρνεται η πανούκλα του φασισμού. Αυτά είναι το εκτροφείο του νέο-ναζισμού”, τόνισε στον χαιρετισμό που απηύθυνε η υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας- Θράκης), Κατερίνα Νοτοπούλου, εκπροσωπώντας την κυβέρνηση.
“Φτάνει λοιπόν η ιστορική καταδίκη του ναζισμού για να τον νικήσεις σήμερα;”, διερωτήθηκε, προτρέποντας “να απαντήσουμε οι πολιτικές δημοκρατικές δυνάμεις με ευθύνη”.
“Δεν βεβηλώνουν άγνωστοι τα μνημεία Ολοκαυτώματος. Ας τελειώνει αυτό το παραμύθι που αρχίζει και γίνεται εφιάλτης για την πόλη μας. Η επανειλημμένη βεβήλωση αυτού του μνημείου προκαλεί αβάσταχτο πόνο και πρέπει να ταρακουνά την κοινωνία μας. Γιατί κάθε τέτοιο μνημείο είναι ο πανάγιος τάφος της Ανθρωπότητας. Γι’ αυτό η αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας και η διατήρηση της συλλογικής μνήμης δεν είναι υπόθεση μόνο των ιστορικών, ούτε καν μόνο των μαρτύρων που ζουν ακόμη. Είναι το δημοκρατικό καθήκον κάθε πολίτη”, υπογράμμισε.
Αναφερόμενη στις πρωτοβουλίες που προωθούνται για τη διατήρηση της συλλογικής μνήμης, επισήμανε ότι “η ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας θα θυμίζει για πάντα το Μαύρο Σάββατο της Θεσσαλονίκης”, ενώ “το Μουσείο του Ολοκαυτώματος θα ξεπληρώνει με ειλικρίνεια το χρέος στις εκατόμβες των θυμάτων -χώρος σπουδής και σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες” και “στο πάρκο μνήμης, εκεί όπου ξεκίνησε η οδύνη της ανθρωπότητας θα καρποφορήσει αγάπη και ομόνοια”.
“Πριν λίγες μέρες, συγκαλέσαμε στο ΥΜΑΘ σύσκεψη των φορέων της πόλης και ζητήσαμε την άρση διαγραφής από τα μητρώα των εκτοπισθέντων και εξοντωθέντων στα Ναζιστικά στρατόπεδα Θεσσαλονικέων Εβραίων, στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ανταποκριθήκαμε, με αυτό τον τρόπο, στο αίτημα της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης. Στόχος μας είναι να αποκαταστήσουμε ηθικά τη μνήμη των συνανθρώπων μας. Η σύσκεψη εκείνη επιθυμούμε να αποτελέσει μια αρχή για την αποκατάσταση της μνήμης των Εβραίων συμπολιτών μας. Η διαγραφή τους αποτελεί ακόμη και σήμερα ένα αγκάθι στη συλλογική μνήμη, αλλά και ανοικτή πληγή στην ψυχή των απογόνων τους”, πρόσθεσε.
“Σήμερα χρειαζόμαστε ένα ενιαίο δημοκρατικό προοδευτικό μέτωπο ενάντια στον αναδυόμενο εθνικισμό. Για να μην ξαναγίνει η Ευρώπη η “σκοτεινή ήπειρος”, “το λίκνο της βαρβαρότητας”. Η διατήρηση της ιστορικής μνήμης, ο αγώνας τη μνήμης ενάντια στη λήθη, διασφαλίζει αυτήν ακριβώς την προοπτική”, κατέληξε η υφυπουργός.
Πρέσβης Ισραήλ: Οι αρνητές του Ολοκαυτώματος γίνονται δημοφιλείς
“Πριν ξεκινήσω την ομιλία μου θα ήθελα να πω ότι είμαστε σοκαρισμένοι από την είδηση της καταστροφής του μνημείου στο Πανεπιστήμιο, που πληροφορηθήκαμε την Παρασκευή και εκφράζουμε τη συμπαράστασή μας στις κοινότητες της Θεσσαλονίκης και της Ελλάδας”, είπε η πρέσβης του Ισραήλ Ίριτ Μπεν Άμπα.
“Το Άουσβιτς έγινε το σύμβολο του Ολοκαυτώματος, το σύμβολο του κακού, της απόλυτης βαρβαρότητας, του κατώτατου σημείου στη σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας”, είπε η Μπεν Άμπα, μιλώντας για τα θύματα που “για τους ναζί ήταν ένας αριθμός τίποτε άλλο”.
Η πρέσβης επισήμανε ότι οι στατιστικές για τα θύματα και τις απώλειες δεν δύνανται να αποδώσουν το μέγεθος της καταστροφής, ενώ παρατήρησε ότι θα πρέπει να θυμόμαστε κι εκείνους που παρέμειναν σιωπηλοί, που δεν έσωσαν εκείνους που μπορούσαν να σώσουν, τους συνεργάτες των ναζί που επωφελήθηκαν δίνοντας πληροφορίες για τους Εβραίους, εκείνους που πήραν ιδιοκτησίες, οικειοποιήθηκαν περιουσίες και έργα τέχνης.
Για τους Έλληνες Εβραίους θύματα του Ολοκαυτώματος, η κ. Μπεν Άμπα είπε πως ήταν πολίτες που συμμετείχαν στους πολέμους της Ελλάδας για την απελευθέρωσή της, ήταν πολίτες που συνεισέφεραν δημιουργικά στον πολιτισμό και την πρόοδο της χώρας.
Η πρέσβης του Ισραήλ αναφέρθηκε στην άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη, αλλά και στο έλλειμμα παιδείας, όπου βρίσκουν πρόσφορο έδαφος οι εκφραστές του νεοναζισμού.
“Οι αρνητές του Ολοκαυτώματος γίνονται δημοφιλείς, ο αντισημιτισμός αυξάνεται πάλι στην Ευρώπη και πέρα από αυτήν. Το κόμμα στη AfD στη Γερμανία, η Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα, το Κόμμα Ελευθερίας στην Αυστρία, αντανακλούν την πολύ πρόσφατη ιστορία”, είπε η κ. Μπεν Αμπα και επικαλέστηκε πρόσφατη δημοσκόπηση του CNN σε ευρωπαϊκές χώρες, όπου μόνο ένας στους πέντε ανθρώπους δήλωσε ότι γνωρίζουν “πολλά” για το Ολοκαύτωμα, στη Γαλλία ένας στους πέντε μεταξύ 18 και 34 ετών δήλωσε ότι δεν το είχε ακούσει ποτέ, ενώ στην Αυστρία, τη χώρα όπου γεννήθηκε ο Χίτλερ, το 12% των νέων δήλωσε ότι δεν είχαν ακούσει ποτέ για το Ολοκαύτωμα. “Για να προλάβουμε το να μην ξαναγίνει το κακό, πρέπει να συνεχίσουμε να λέμε τι έγινε, η ευθύνη μας είναι να θυμόμαστε και να καταλάβουμε πώς έγινε το χειρότερο έγκλημα στην ιστορία”, επισήμανε η πρέσβης του Ισραήλ.
Απ. Τζιτζικώστας: Εκτός από τη μνήμη έχουμε χρέος να κάνουμε και πράξεις
“Αυτή η ημέρα είναι συγκεκριμένα πρόσωπα, εικόνες και συναισθήματα. Και κάθε αφήγηση, κάθε ανθρώπινη ιστορία που βγαίνει στο φως, κάθε νέα σκέψη που εκφράζεται συμβάλλουν στην ανάδειξη της μνήμης και της ιστορίας του κοινού μας τόπου”, ανέφερε από την πλευρά του ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, επισημαίνοντας ότι “σε ένα διεθνές περιβάλλον προκλήσεων και αναταράξεων όπου ο φόβος για τον άλλο, τη μισαλλοδοξία, ο βίαιος εξτρεμισμός, κερδίζουν συνεχώς έδαφος και απήχηση, είναι χρέος μας σήμερα να θυμηθούμε, αλλά και να δείξουμε πού μπορεί να φτάσει το τυφλό μίσος για το “διαφορετικό”, πού οδήγησε ο ναζισμός και τι μπορεί να προκαλέσει η αδιαφορία απέναντι στα εγκλήματα”.
“Δεν ήταν μόνο η ιδεολογία μίσους του ναζιστικού κινήματος που εμπνεύστηκε, προκάλεσε το Ολοκαύτωμα, ήταν και η σιωπή, η αδιαφορία του υπόλοιπου κόσμου που επέτρεψε να συντελεστεί αυτή η ασύλληπτη τραγωδία. Είναι μια πικρή αλήθεια. Είναι θέμα ταμπού που προκαλεί ακόμη και σήμερα αμηχανία στις σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες”, παρατήρησε, προσθέτοντας στο πλαίσιο αυτό πως “εκτός από τη μνήμη έχουμε χρέος να κάνουμε και πράξεις”.
“Είναι ευθύνη κάθε δημοκρατικής ελεύθερης πολιτισμένης κοινωνίας να δώσει στην ιστορική αλήθεια και τη μνήμη τον χώρο και τον τρόπο να αποκαλυφθεί, να διαδοθεί και να διατηρηθεί. Αυτό τον σπουδαίο στόχο, την ανάδειξη της ιστορικής κληρονομιάς των Εβραίων έχει το Μουσείο Ολοκαυτώματος που κατασκευάζεται στη δυτική Θεσσαλονίκη. Ένα όραμα της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης που γίνεται πραγματικότητα και θα αποτελέσει πολύτιμη παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Σημείο αναφοράς για την εκπαίδευση και την ιστορική έρευνα. Πάνω από όλα θα είναι φόρος τιμής στα θύματα του Ολοκαυτώματος και στις οικογένειές τους. Μια ασπίδα γνώσης για όλους εμάς του κατοίκους της Θεσσαλονίκης, της Κεντρικής Μακεδονίας, αλλά και τους επισκέπτες μας και ιδιαίτερα για τους νέους. Για να γνωρίσουμε όλα όσα έγιναν και όσα δεν πρέπει να ξαναγίνουν, όσα δεν πρέπει να επιτρέψουμε να ξαναγίνουν. Ποτέ ξανά”, υπογράμμισε ο κ. Τζιτζικώστας.
Γ. Μπουτάρης: Μόνο όταν ξέρεις το παρελθόν μπορείς να χτίσεις το μέλλον
“Εάν θέλουμε να προχωρήσουμε, οφείλουμε να μάθουμε την ιστορία μας. Μόνο όταν ξέρεις το παρελθόν σου μπορείς να χτίσεις το μέλλον σου”, ανέφερε στον χαιρετισμό του ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης.
“Στο έγκλημα προϋπόθεση είναι να υπάρχουν τα θύματα, οι δράστες -ναζί και συνεργάτες- και οι αμέτοχοι παρατηρητές. Αν εξαιρέσουμε ένα πολύ μικρό ποσοστό, όλοι οι υπόλοιποι υπήρξαν αμέτοχοι παρατηρητές”, είπε ο δήμαρχος και αναφερόμενος στο Μουσείο Ολοκαυτώματος που θα δημιουργηθεί στη Θεσσαλονίκη, πρόσθεσε: “Το μουσείο Ολοκαυτώματος μάς δίνει μια μοναδική ευκαιρία, όχι μόνο ως μουσείο για το ολοκαύτωμα. Το δικό μας μουσείο οφείλει να είναι κέντρο μελέτης και έρευνας, να έχει πολύγλωσση βιβλιοθήκη, να γίνει κέντρο συλλογής, οφείλει να αναδεικνύει τη σεφαραδίτικη κληρονομιά”, είπε.
Δ. Σαλτιέλ: Το μίσος και ο ρατσισμός βρίσκονται στο παρόν
“Σήμερα οφείλουμε να επαναφέρουμε τα γεγονότα στη μνήμη μας ως σημεία εκκίνησης σοβαρού προβληματισμού. Κάθε άνθρωπος και ιδιαίτερα η νέα γενιά οφείλει να γνωρίζει όχι μόνο αριθμούς και τοπωνύμια, το ζητούμενο δεν είναι μόνο αυτό. Οφείλει να προβληματίζεται και να είναι έτοιμος να αντιδράσει. Η ολίσθηση της ανθρωπότητας στον όλεθρο δεν συνέβη από τη μια στιγμή στην άλλη. Προφανώς για να προκύψει και να γιγαντωθεί ένα τέτοιο μίσος υπήρχαν προϋποθέσεις και δεν υπήρχαν τα απαραίτητα αναχώματα ή αντιδράσεις. Η ανθρωπότητα δεν μπορεί να ζήσει ένα ακόμη ολοκαύτωμα”, τόνισε στην ομιλία του ο πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Δαυίδ Σαλτιέλ, εκφράζοντας ανησυχία για την παγίωση των υψηλών ποσοστών που λαμβάνουν ακροδεξιοί εθνικιστικοί σχηματισμοί στην Ευρώπη. “Δεν είναι εφήμερη εικόνα αλλά παγιωμένη πραγματικότητα”, παρατήρησε και πρόσθεσε: “Δεν λείπουν περιστατικά και πράξεις απλών ανθρώπων που καταδεικνύουν ότι η διάθεση είναι να χωρίσουμε την κοινωνία σε στρατόπεδα, σε καλούς και κακούς, αθώους και ενόχους. Όλα αυτά είναι πολύ πιο κοντά απ’ ό,τι νομίζουμε. Το μίσος και ο ρατσισμός βρίσκονται στο παρόν και δεν είναι απλώς αναφορές. Η μορφή τους γίνεται όλο και πιο ορατή και γνώριμη στον καθρέφτη μας. Σε ένα διάστημα ενός έτους ένα μνημείο που δημιουργήθηκε από την πόλη για να τιμήσει μνήμη θυμάτων, αλλά και ταυτόχρονα να στέκεται ως υπόμνηση για τις ολέθριες συνέπειες, βεβηλώθηκε τέσσερις φορές. Γιατί μάλλον οι θεωρίες, σύμφωνα με τις οποίες οι Εβραίοι βρίσκονται πίσω από κάθε κακό, συνεχίζουν να είναι εξαιρετικά δημοφιλείς και να αποτελούν βάση για νέο αντισημιτισμό […] Οι θηριωδίες αποδεικνύουν πόσο ευμετάβλητοι και εύθραυστη είναι η προσωπική ηθική, με πόσο ευκολία καθημερινοί άνθρωποι που δεν είχαν διανοηθεί στη ζωή τους να διαπράξουν φόνο, προσαρμόστηκαν από το “ου φονεύσεις” στον “ναζιστικό κανόνα” που υπαγόρευε τον φόνο ως φυλετικό καθήκον”, καταλήγοντας ότι το μνημείο στο ΑΠΘ βανδαλίστηκε με μεγάλη αγριότητα και μίσος.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Άγνωστοι βανδάλισαν το μνημείο του Εβραϊκού νεκροταφείου στο ΑΠΘ