Βρίσκεται στην περιοχή που αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες πληγές της Αθήνας τα τελευταία χρόνια. Αποτελεί αντικείμενο ανηλεούς διαμάχης μεταξύ δύο ιστορικών ιδρυμάτων. Θεωρήθηκε προσωπική ήττα του Γιώργου Καμίνη, παρά τις πολλαπλές πρωτοβουλίες του, και θα είναι το μεγάλο στοίχημα για όποιον δήμαρχο τον διαδεχθεί.
Εννέα χρόνια μετά την τραγωδία στη Marfin και επτά χρόνια μετά τη φωτιά που κατέστρεψε εμπορικά καταστήματα και την πρόσοψη των ιστορικών αιθουσών Αττικόν και Απόλλων, στο ερειπωμένο εκείνο σημείο της Σταδίου η θλιβερή εικόνα παραμένει.
Ιδρύματα, ιδιώτες, δήμος και ασφαλιστικές εταιρείες είναι μπλεγμένοι σε μια απίστευτη διελκυστίνδα, ενώ η επαναλειτουργία των κινηματογράφων και, κυρίως, η προοπτική αναγέννησης που θα έδιναν στη γειτονιά μοιάζει με χαμένο στοίχημα.
Ο πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών – Ιδρύματος Βούρου-Ευταξία, Αντώνιος Γ. Βογιατζής, μας διηγήθηκε ένα πρωινό την ιστορία τους που κρατά από τη δεκαετία του ’80, μας μίλησε με λεπτομέρειες για όλα τα επεισόδια της διένεξης με το συγγενικό τους Ίδρυμα Σταματίου Δεκόζη-Βούρου, αποσαφήνισε τις προθέσεις τους και μας εξήγησε τι συμβαίνει τελικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς του «διάσημου» κτιριακού συγκροτήματος στη συμβολή των οδών Σταδίου και Χρήστου Λαδά, στο οποίο λειτουργούσαν οι κινηματογράφοι.
Ποιες είναι οι πραγματικές ζημιές στις δύο ιστορικές αίθουσες; Γιατί όσες απόπειρες κι αν έγιναν εδώ και επτά χρόνια δεν έχει βρεθεί η χρυσή τομή; Πώς ναυάγησαν οι πρωτοβουλίες του δήμου Αθηναίων και του Ιδρύματος Σ. Νιάρχος για την επαναλειτουργία τους; Κυρίως, τι θα συμβεί τους επόμενους μήνες που οι δύο κινηματογράφοι βγαίνουν στο σφυρί;
«Ο κόσμος θεωρεί ότι το ακίνητο είναι δικό μας και ότι εμείς εμποδίζουμε την επαναλειτουργία των δύο κινηματογράφων. Ακόμα και φίλοι μου όλα αυτά τα χρόνια μού ζητούν να βάλουμε νερό στο κρασί μας με κάποιον τρόπο για να αποκτήσει ξανά ζωή αυτή η τόσο βασανισμένη γειτονιά. Ας το ξεκαθαρίσουμε: το κτίσμα, μέσα στο οποίο βρίσκονται και τα σινεμά, δεν είναι δικό μας. Είναι του οφειλέτη μας, ο οποίος, αυτήν τη στιγμή που μιλάμε, μας χρωστά 26 εκατομμύρια ευρώ και κάθε μέρα που περνάει το ποσό μεγαλώνει, καθώς δημιουργούνται καινούργια χρέη» λέει ο Α. Βογιατζής, προλαβαίνοντας την έκπληξή μας στο άκουσμα του πλειστηριασμού.
Ας πάρουμε τα πράγματα από τη αρχή: Ποιος είναι ο οφειλέτης και πώς ακριβώς δημιουργήθηκε αυτό το ιλιγγιώδες χρέος;
Στα μέσα της δεκαετίας του ’50 ο Λάμπρος Ευταξίας και ο θείος του Αλέξανδρος Βούρος (αδερφός της μητέρας του), έχοντας μεγάλη περιουσία, θέλησαν να φτιάξουν ένα ίδρυμα για την πολιτιστική προαγωγή των Ελλήνων. Έτσι, το 1959 δημιούργησαν, με βασιλικό διάταγμα, το Ίδρυμα Σταματίου Δεκόζη-Βούρου, το οποίο θα χρηματοδοτούσε και θα στήριζε τις πολιτιστικές δραστηριότητες άλλων φορέων της χώρας.
Ο Ευταξίας αργότερα εξειδίκευσε τον σκοπό, ορίζοντας ότι το 40% των ετήσιων εισοδημάτων του Ιδρύματος Σταματίου Δεκόζη-Βούρου θα πηγαίνει στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και ένα 40% στο Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών – Ίδρυμα Βούρου-Ευταξία (το οποίο, στο μεταξύ, είχε ιδρύσει ο ίδιος το 1980). Στο Μέγαρο Μουσικής τα χρήματα δίνονταν κανονικά. Σ’ εμάς, όμως, δόθηκαν μόνο την πρώτη χρονιά, το 1988.
Από το 1989 και μετά σταμάτησαν. Αυτό έφερε έναν κυκεώνα αγωγών και νομικών διεκδικήσεων ανάμεσα στο Ίδρυμα Σταματίου Δεκόζη-Βούρου και στο Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών, ο οποίος έχει διαρκέσει τριάντα χρόνια. Εκείνοι επιχειρούσαν να προσβάλουν τη διαθήκη του Ευταξία που όριζε τα ποσοστά που έπρεπε να μας χορηγούν ετησίως κι εμείς απαντούσαμε με μηνύσεις, διότι δεν μας απέδιδαν αυτά που είχαν συμφωνηθεί.
Πώς εμπλέκονται στην πολυετή αντιδικία οι κινηματογράφοι;
Το ακίνητο, μέρος του οποίου είναι και οι κινηματογράφοι, ανήκει στους οφειλέτες μας, το Ίδρυμα Σταματίου Δεκόζη-Βούρου. Όταν οι δύο πρώτες δίκες έφτασαν στον ανώτερο βαθμό και έγιναν εκτελεστέες (το 2012), κάναμε αναγκαστική κατάσχεση των περιουσιακών τους στοιχείων. Έτσι, τα έσοδα από τα ενοίκια που τους κατέβαλλαν οι ενοικιαστές των χώρων πήγαιναν σ’ εμάς.
Χρονικά, δηλαδή, η κατάσχεση των μισθωμάτων συνέπεσε με την καταστροφή των κινηματογράφων.
Και στην περίπτωση της φωτιάς επικρατεί μια σύγχυση, καθότι ο κόσμος μπερδεύει τις δύο μεγάλες καταστροφικές φωτιές που έχει ζήσει το οικοδομικό τετράγωνο. Να διευκρινίσουμε, λοιπόν, ότι κατά τη διάρκεια των επεισοδίων και της εγκληματικής φωτιάς στη Marfin το 2010 οι δύο κινηματογράφοι δεν έπαθαν τίποτα. Η φωτιά στην οποία οφείλεται το κλείσιμό τους και, κατ’ επέκταση, η καθολική ερήμωση της γειτονιάς ήταν αυτή του Φεβρουαρίου του 2012.
Η φωτιά ξεκίνησε από το γωνιακό κατάστημα στη διασταύρωση των οδών Σταδίου και Χρήστου Λαδά, όπου βρισκόταν το Kosta Boda. Το Kosta Boda ήταν ένα από τα καταστήματα που είχαμε κατασχέσει και το οποίο δεν πλήρωνε επί μήνες τα μισθώματα. Η φωτιά, λοιπόν, έπιασε από τη γωνία και μεταδόθηκε από το πατάρι του πρώτου ορόφου του, το οποίο περνούσε πάνω απ’ όλα τα καταστήματα και τους υπόλοιπους χώρους. Επρόκειτο, δηλαδή, για μια φωτιά που μεταδόθηκε από πάνω προς τα κάτω και έφτασε ως την πρόσοψη και την είσοδο των κινηματογράφων δηλαδή, εκεί όπου ήταν τα ταμεία. Εξού και οι ζημιές είναι περιορισμένες.
Δηλαδή, το πρόβλημα εντοπίζεται μόνο στην πρόσοψη;
Απολύτως. Οι κινηματογράφοι στο εσωτερικό τους δεν έχουν πάθει τίποτα. Είναι άθικτοι. Τα μηχανήματα, τα καθίσματα, ο εξοπλισμός, οι τοίχοι, η αίθουσα, δεν έχουν την παραμικρή ζημιά. Οι μοναδικές ζημιές που υπάρχουν είναι στην είσοδο, από το σημείο του πεζοδρομίου μέχρι τα εκδοτήρια των εισιτηρίων και τα σκαλιά που σε οδηγούν στην αίθουσα. Μάλιστα, ο κ. Τσακαλάκης, επιχειρηματίας που εκμεταλλεύεται τα δύο σινεμά, με αυταπάρνηση, τόσο ίδιος όσο και οικογένειά του, έδωσε μάχη την ώρα της φωτιάς για να σωθούν οι κινηματογράφοι.
Επτά χρόνια μετά, γιατί παραμένουν κλειστοί οι κινηματογράφοι;
Για έναν μόνο λόγο: για να μην εισπράττουμε εμείς τα μισθώματα που έχουμε κατασχέσει. Οι κινηματογράφοι, τους οποίους νοικιάζει ο κ. Τσακαλάκης, πλήρωναν ετησίως στο ίδρυμα Σ. Δεκόζη-Βούρου ένα μίσθωμα της τάξεως των 300.000 ευρώ, το οποίο όμως κατέληγε σ’ εμάς λόγω των κατασχέσεων. Αργότερα, με νέο μίσθωμα, το ποσό έπεσε στα 100.000 ευρώ.
Πόσο υπολογίζετε ότι θα κοστίσει η αποκατάσταση της πρόσοψης;
Η δική μας εκτίμηση για την αποκατάσταση των ζημιών, έπειτα από έρευνα που έκανε ο σύμβουλός μας και ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ, Ιωάννης Λιακατάς δεν ξεπερνούσε τα 500.000 ευρώ.
O δήμος Αθηναίων πότε ενεπλάκη;
Στην προσπάθειά μας να ανοίξουν ξανά οι κινηματογράφοι, απευθυνθήκαμε το 2015 στον κ. Καμίνη ώστε να αναλάβει ρόλο διαμεσολαβητή. Συμφωνήσαμε τότε να δοθούν τα 670.000 ευρώ που ήταν η αποζημίωση από την Εθνική Ασφαλιστική για να προχωρήσουν οι επισκευές. Ο καιρός περνούσε, αλλά δεν γινόταν τίποτα.
Στο μεταξύ, το Ίδρυμα Σ. Δεκόζη-Βούρου, έχοντας επιλέξει δικό του εργολάβο, ανέβασε τον λογαριασμό της αποκατάστασης στο 1.100.000 ευρώ. Όταν, λοιπόν, ρωτήσαμε τον κ. Καμίνη πού θα έβρισκε το ποσό που έλειπε μας απάντησε ότι θα το χορηγούσε το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Εκεί άρχισε η δική τους εμπλοκή, την οποία, φυσικά, εμείς αποζητούσαμε. Αφενός θα υπήρχε έλεγχος στην εργολαβία, αφετέρου ο ελεγκτικός μηχανισμός τους στην επίβλεψη και εκταμίευση είναι άψογος.
Ναι, αλλά ούτε αυτή η συμφωνία ευοδώθηκε.
Όντως, διότι όταν πήγα να υπογράψω για να λάβουμε τα χρήματα της αποζημίωσης από την Εθνική Ασφαλιστική, δεν είδα κανέναν εκπρόσωπο του Ιδρύματος Νιάρχος. Μου είπαν ότι θα υπογράψουν αργότερα. Ο καιρός περνούσε, το Ίδρυμα Νιάρχος δεν εμφανιζόταν. Κάποια στιγμή, δέχομαι ένα τηλεφώνημα για να συναντηθώ με τους επικεφαλής του, οι οποίοι μου εξήγησαν ότι το ίδρυμά τους χρηματοδοτεί κοινωφελείς οργανισμούς και όχι ιδιώτες.
Για να δώσουν, λοιπόν, τα 500.000 ευρώ που έλειπαν για την αποκατάσταση των κινηματογράφων θα έπρεπε εμείς να παραιτηθούμε του δικαιώματός μας να τους βγάλουμε στον πλειστηριασμό για πέντε χρόνια. Διότι στον πλειστηριασμό θα τα αγοράσει ιδιώτης κι έτσι θα έχουν παραβεί την αρχή τους.
Εσείς γιατί δε δεχτήκατε αυτό τον όρο;
Διότι θα πήγαινα φυλακή για απιστία εις βάρος του ιδρύματός μου και των εργαζομένων μας. Σε μια ύστατη προσπάθεια, ο κ. Καμίνης ήρθε ο ίδιος στο διοικητικό μας συμβούλιο μήπως καταφέρει να μας πείσει να δεχτούμε αυτό τον όρο στη σύμβαση με το Νιάρχος. Αλλά, καθώς οι πέντε από τους επτά είμαστε νομικοί, του απαντήσαμε ότι αυτό το πράγμα δεν γίνεται. Έτσι, ναυάγησε και εκείνη η απόπειρα.
Σήμερα σε ποιο σημείο έχει φτάσει η διένεξη με το Ίδρυμα Σ. Δεκόζη-Βούρου; Έχουμε πλειστηριάσει διάφορα μικρότερα ακίνητα που είχε στην κατοχή του και πλησιάζουμε ‒σίγουρα μέσα στο 2019‒ στον πλειστηριασμό των δύο μεγάλων κτιρίων: το ένα είναι το ακίνητο στο οποίο περιλαμβάνονται οι δύο κινηματογράφοι και το δεύτερο ένα κτίριο στην Καλλιθέα (οδό Πειραιώς), το οποίο το Ίδρυμα Σ. Δεκόζη-Βούρου είχε αγοράσει και προσφέρει με χρησιδάνειο στην Εθνική Λυρική Σκηνή ως χώρο προβών.
Σε τι ύψος έχει φτάσει σήμερα το χρέος του Ιδρύματος Σ. Δεκόζη-Βούρου προς εσάς;
Το συνολικό χρέος είναι 26.000.000 ευρώ. Προφανώς και δεν θέλουμε να βγουν οι κινηματογράφοι στο σφυρί, αλλά από πού θα πάρουμε όλα αυτά τα χρήματα; Εμείς θα προτιμούσαμε να είχαν αποκατασταθεί και επαναλειτουργήσει οι κινηματογράφοι, διότι θα λαμβάναμε στο διηνεκές ένα έσοδο.
Επίσης, θα αποκτούσε ξανά ζωή μια πολιτιστική γειτονιά στην οποία συνυπάρχουν θέατρα, κινηματογράφοι, το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών, ο ιστορικός Παρνασσός.
Πόσα χρήματα φιλοδοξείτε να εισπράξετε από τους δύο μεγάλους πλειστηριασμούς που απομένουν;
Το κτίριο στην Καλλιθέα υπολογίζουμε ότι θα πουληθεί γύρω στα 2-3 εκατομμύρια ευρώ, από τα οποία θα ξεχρεωθεί το Δημόσιο και οι τράπεζες (γύρω στα 750.000 ευρώ). Ό,τι απομείνει θα αφαιρεθεί από το ποσό που μας χρωστάνε. Οι εκτιμήσεις σε ό,τι αφορά το κεντρικό κτίριο, στο οποίο ανήκουν και οι κινηματογράφοι, σύμφωνα με μεσίτες και επενδυτές είναι μάξιμουμ 20.000.000 ευρώ. Εντούτοις, η αντικειμενική αξία του είναι, προφανώς, πολλαπλάσια.
Δε θα σας συνέφερε να κρατήσετε το ακίνητο και να το εκμεταλλευτείτε αντί να το πλειστηριάσετε;
Όχι, διότι είμαστε ήδη χρεωμένοι πολλά εκατομμύρια. Για να αξιοποιηθεί όλο το ακίνητο θα πρέπει να βρεθεί επενδυτής. Στο μεταξύ, τα έξοδά του είναι τεράστια. Ο ΕΝΦΙΑ μόνο υπολογίζεται κοντά στα 300.000 ευρώ.
Η χρήση των κινηματογράφων είναι εξασφαλισμένη τώρα που θα πλειστηριαστούν;
Ναι, η χρήση των δύο ιστορικών κινηματογράφων είναι διατηρητέα. Όποιος και να αγοράσει το ακίνητο στον πλειστηριασμό, είναι υποχρεωμένος να τους επαναλειτουργήσει με την ίδια χρήση.
Ο κ. Τσακαλάκης, που είναι ο σημερινός ενοικιαστής των κινηματογράφων, θα μπορεί, μετά την πώλησή τους, να συνεχίσει να τους λειτουργεί;
Από τη στιγμή που ένα ακίνητo βγαίνει στον πλειστηριασμό, αυτός που το αποκτά δικαιούται να κάνει έξωση σε όποιον είναι μέσα. Για παράδειγμα, αυτό θα συμβεί με τα μισθώματα του εστιατορίου αλλά και των εμπορικών καταστημάτων που λειτουργούν στο κτιριακό συγκρότημα. Εάν ο νέος ιδιοκτήτης θελήσει, μπορεί να συνεχίσει το μίσθωμα, μπορεί, όμως, και να τους κάνει έξωση προκειμένου να συνάψει νέα συμβόλαια με άλλους ενοικιαστές.
Πηγή: Ματούλα Κουστένη|LIFO -Φωτο: EUROKINISSI
Διαβάστε, επίσης:
Νέο ανανεωμένο πρόγραμμα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου για το 2019