Όχι, μόνο δεν οδηγείται σε εκτόνωση η πολιτική κρίση στην Ισπανία, αλλά μετά το διάγγελμα του του βασιλιά Φίλιππου, ο οποίος κατηγόρησε την τοπική κυβέρνηση της Καταλονίας ότι ενήργησε εκτός νόμου με το δημοψήφισμα, ο πρόεδρος της τοπικής κυβέρνησης Κάρλες Πουτζντεμόντ ανακοίνωσε ότι θα ανακηρύξει την ανεξαρτησία της επαρχίας μέσα σε λίγες ημέρες!
Ο βασιλιάς Φίλιππος, σε σπάνιο διάγγελμά του, τόνισε πως ισπανικό κράτος οφείλει να διασφαλίσει τη συνταγματική τάξη στην Καταλονία και εξαπέλυσε κατηγορώ εναντίον των καταλανικών Αρχών, λέγοντας ότι επέλεξαν να ενεργήσουν με πλήρη ανευθυνότητα «εκτός νόμου» και δημοκρατικής νομιμότητας.
Ο μονάρχης, που μέχρι τώρα ήταν πολύ μετρημένος στις τοποθετήσεις του για τη σοβαρότερη πολιτική κρίση που έχει εκδηλωθεί στην Ισπανία τα τελευταία 40 χρόνια, κατηγόρησε τον πρόεδρο της καταλανικής κυβέρνησης Κάρλες Πουτζντεμόν ότι «καταπάτησε επανειλημμένα (…) και εσκεμμένα» το Σύνταγμα και «έθεσε σε κίνδυνο τη σταθερότητα» της Καταλονίας και όλης της Ισπανίας.
Διαμηνύοντας ότι είναι «ευθύνη των νόμιμων κρατικών αρχών να εγγυηθούν τη συνταγματική τάξη», ο βασιλιάς φάνηκε να ανοίγει τον δρόμο για τη λήψη νέων μέτρων από την κυβέρνηση του Ραχόι εναντίον των αυτονομιστών ηγετών.
«Ζούμε πολύ σοβαρές στιγμές για τη δημοκρατική μας ζωή. Και υπό αυτές τις συνθήκες, θέλω να απευθυνθώ απευθείας σε όλους τους Ισπανούς. Όλοι υπήρξαμε μάρτυρες των γεγονότων που συνέβησαν στην Καταλονία, με τον τελικό στόχο της καταλανικής κυβέρνησης που προσπαθεί να διακηρύξει παράνομα την ανεξαρτησία της Καταλονίας», τόνισε ο βασιλιάς Φίλιππος στο διάγγελμά του.
«Εδώ και κάποιο διάστημα, ορισμένες αρχές στην Καταλονία επανειλημμένα, συνειδητά και εσκεμμένα, δεν συμμορφώθηκαν με το Σύνταγμα και το Καταστατικό Αυτονομίας τους, που είναι ο νόμος που αναγνωρίζει, προστατεύει και υπερασπίζεται τους ιστορικούς θεσμούς και την αυτοδιοίκηση», συνέχισε.
«Με τις αποφάσεις τους, παραβίαζαν συστηματικά νόμιμους και νομικά εγκεκριμένους κανόνες, παρουσιάζοντας μια απαράδεκτη έλλειψη εμπιστοσύνης προς τις εξουσίες του κράτους. Μια κατάσταση που οι ίδιες αυτές αρχές αντιπροσωπεύουν στην Καταλονία».
«Έχουν καταστρέψει τις δημοκρατικές αρχές κάθε κράτους δικαίου και έχουν υπονομεύσει την αρμονία και τη συνύπαρξη στην ίδια την καταλανική κοινωνία, ακόμη και δυστυχώς, τη διαίρεσή της. Σήμερα, η καταλανική κοινωνία είναι κατακερματισμένη και σε σύγκρουση», σημείωσε και προειδοποίησε πως με «την ανεύθυνη συμπεριφορά τους μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την οικονομική και κοινωνική σταθερότητα της Καταλονίας και όλης της Ισπανίας».
Όπως είπε, το ισπανικό κράτος πρέπει να εξασφαλίσει τη συνταγματική τάξη στην Καταλονία, ωστόσο διαμήνυσε ότι παρά τις δύσκολες στιγμές, «θα τις ξεπεράσουμε», καθώς «οι δημοκρατικές αρχές μας είναι σταθερές».
Απευθυνόμενος μάλιστα στους Καταλανούς που ήταν αντίθετοι στο δημοψήφισμα ή την ανεξαρτητοποίηση, τους διαβεβαίωσε ότι απολαμβάνουν την πλήρη στήριξη της πολιτείας και των υπόλοιπων Ισπανών.
«Το βασιλικό στέμμα είναι δεσμευμένο στη συνταγματική τάξη», υπογράμμισε.
Ο βασιλιάς συναντήθηκε νωρίτερα την Τρίτη με τον πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι για να συζητήσει την κατάσταση στην Καταλονία. Ο Ραχόι, ο οποίος δεν αντέδρασε την ομιλία του μονάρχη, ενδέχεται να επικαλεστεί το άρθρο 155 του Συντάγματος, το οποίο δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ, πάντως επιτρέπει στην κεντρική κυβέρνηση να αποσπάσει τον έλεγχο των θεσμών οποιασδήποτε περιοχής καταφέρνει «σοβαρό πλήγμα στο γενικό συμφέρον του κράτους».
Η απάντηση της Καταλονίας
Η Καταλονία θα ανακηρύξει την ανεξαρτησία της «μέσα σε λίγες ημέρες», δήλωσε ο αυτονομιστής ηγέτης της περιοχής Κάρλες Πουτζντεμόντ στο BBC, αψηφώντας τη Μαδρίτη κι επιχειρώντας να προχωρήσει στην εφαρμογή αυτού που όριζε ο νόμος που προέβλεπε τη διεξαγωγή του—απαγορευμένου από τις ισπανικές αρχές—δημοψηφίσματος για την αυτοδιάθεση.
Με τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος στην επίσημη εφημερίδα της κυβέρνησης, θα μπορεί να προκηρυχθεί εντός 48 ωρών μονομερώς η ανεξαρτησία της περιοχής από το τοπικό κοινοβούλιο.
Ο Πουτζντεμόντ τόνισε πως η κυβέρνησή του θα «ενεργήσει στα τέλη αυτής της εβδομάδας ή τις αρχές της επόμενης» κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στη βρετανική δημόσια ραδιοφωνία και τηλεόραση.
Ερωτηθείς από το δίκτυο τι θα κάνει εάν η ισπανική κυβέρνηση επέμβει και αναλάβει εκείνη τον έλεγχο της διακυβέρνησης της Καταλονίας, απάντησε ότι αυτό «θα ήταν ένα λάθος που θα άλλαζε τα πάντα».
Ο ίδιος είχε ζητήσει—ανεπιτυχώς—να υπάρξει μεσολάβηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διένεξη με τη Μαδρίτη. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συζητήσει για την κρίση σε μια κατεπείγουσα συνεδρίασή του σήμερα.
Μέχρι σήμερα, μαζί με την ομάδα του, ο Πουτζντεμόν κατάφερε να αντισταθεί και να ξεπεράσει όλες τις πιέσεις που δέχθηκε από την κυβέρνηση στη Μαδρίτη, αψηφώντας τις αποφάσεις της δικαιοσύνης και προγραμματίζοντας μυστικά το δημοψήφισμα που είχε ορκιστεί πως θα απέτρεπε.
Οι εικόνες από τις βίαιες επεμβάσεις της αστυνομίας για να κλείσουν εκλογικά κέντρα, που είχαν αποτέλεσμα να τραυματιστούν 92 άνθρωποι, έκαναν τον γύρο του πλανήτη και προκάλεσαν την αγανάκτηση των πάντων στην Καταλονία.
Με βάση τα προσωρινά αποτελέσματα, το «ναι» στην ανεξαρτησία συγκέντρωσε το 90% των ψήφων των 2,26 εκατομμυρίων Καταλανών που πήραν μέρος σε αυτή τη διαδικασία δίχως εκλογικούς καταλόγους, δίχως παρατηρητές και δίχως ανεξάρτητη εκλογική επιτροπή, αφού η Μαδρίτη έσπευσε να πάρει μέτρα που εμπόδισαν τις καταλανικές αρχές να έχουν τέτοιες εγγυήσεις.
Η αστυνομική βία ενίσχυσε τις αποσχιστικές τάσεις
Η Καταλονία είναι βαθιά διχασμένη όσον αφορά στο ζήτημα της ανεξαρτησίας. Η πιο πρόσφατη έρευνα των καταλανικών αρχών, η οποία είχε δοθεί στη δημοσιότητα τον Ιούλιο, κατέγραφε υψηλότερο ποσοστό των αντιπάλων της ανεξαρτησίας από αυτό των υποστηρικτών της (συγκεκριμένα 49,4% έναντι 41,1%).
Αλλά η αστυνομική βία μετέβαλε τελείως τις διαθέσεις. Ενώ οι ομιλίες του Ισπανού μονάρχη δεν αντιμετωπίζονται ακριβώς με ευμένεια στην Καταλονία: πολλοί τον αποδοκίμασαν ηχηρά.
«Είναι ντροπή», σχολίασε ο Ντομίνγκο Γκουτιέρες, φορτηγατζής, 61 ετών. «Αν ήταν εδώ, θα έβλεπε τι σκέφτεται η καταλανική κοινωνία». «Δεν ήμουν υπέρ της ανεξαρτησίας, ποτέ δεν ήμουν, οι γονείς μου είναι ανδαλουσιανοί. Αλλά εδώ και δύο εβδομάδες είμαι πιο πολύ από τον καθένα, εξαιτίας ανθρώπων σαν κι αυτόν, που δεν καταλαβαίνουν τίποτα», πρόσθεσε.
Η Μάρτα Ντομένεχ, 28 ετών, η οποία τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας, σταμάτησε στον δρόμο για να ακούσει τον ισπανό μονάρχη. «Δεν καταλαβαίνει τίποτα», ήταν επίσης η αντίδρασή της.
Η ομιλία του Φιλίππου του έκτου, ακολούθησε μια ημέρα απεργιακών κινητοποιήσεων και διαδηλώσεων σε όλη την Καταλονία εναντίον της αστυνομικής βίας. Ανάμεσα στα συνθήματα που ακούστηκαν: «Έξω οι δυνάμεις κατοχής!» και «οι δρόμοι θα είναι πάντα δικοί μας».
Σύμφωνα με την τοπική αστυνομία, στις διαδηλώσεις στην καταλανική μητρόπολη συμμετείχαν περίπου 700.000 άνθρωποι.
Το λιμάνι παρέλυσε, όπως και η μεγάλη αγορά τροφίμων και η κυκλοφορία των αυτοκινήτων. Δεν υπήρξαν πάντως προβλήματα στην κίνηση των αεροπλάνων ή των τρένων. Οι περισσότερες τράπεζες λειτούργησαν επίσης κανονικά.
Δίωξη κατά του αρχηγού της καταλανικής αστυνομίας
Ο γενικός εισαγγελέας της Ισπανίας δεν είχε αποκλείσει, σε μια συνέντευξη που είχε παραχωρήσει πριν διεξαχθεί το δημοψήφισμα, τη σύλληψη του Κάρλες Πουτζντεμόν, ενώ ήδη η ισπανική δικαιοσύνη κάλεσε για κατάθεση στο πλαίσιο διαδικασίας άσκησης δίωξης για στασιασμό τον αρχηγό της καταλανικής αστυνομίας και στελέχη αυτονομιστικών ενώσεων της Καταλονίας, ανακοίνωσε εκπρόσωπος του ανωτέρου εθνικού δικαστηρίου της Ισπανίας.
Η δικαστική έρευνα αφορά γεγονότα που συνέβησαν μετά την 20ή Σεπτεμβρίου, όταν η σύλληψη 14 αξιωματούχων της τοπικής κυβέρνησης της Καταλονίας είχε προκαλέσει διαδηλώσεις κατά της ισπανικής εθνοφυλακής στη Βαρκελώνη.
Πρόκειται για τους Χοσέπ Λουίς Τραπέρο, αρχηγό της καταλανικής αστυνομίας, και τους επικεφαλής των ενώσεων Omnium Cultural και ANC Ζόρντι Σάντσες και Ζόρντι Κούσαρτ.
Διαβάστε επίσης: Τι συνέβη – Άλλαξε πορεία πτήση της Ryanair πάνω από το Λονδίνο
