Ο Κτησίβιος ο Αλεξανδρεύς ήταν μεγάλος μαθηματικός, μηχανικός και εφευρέτης της αρχαίας Ελλάδας. Ήταν τέτοια η ιδιοφυΐα του που μόνο ο Αρχιμήδης μπορεί αν θεωρηθεί ανώτερος του.
Ο μεγάλος Αλεξανδρινός πανεπιστήμων, εκτός των προαναφερθέντων, ασχολήθηκε και με την μουσική κατασκευάζοντας το πρώτο πληκτροφόρο όργανο. Αυτό ήταν η ύδραυλις, ένα μουσικό όργανο που λειτουργούσε με πίεση που του παρείχαν αέρα μια αντλία και ένας υδραυλικός μηχανισμός και οδηγούσε κατ’ επιλογή των πλήκτρων σε ισάριθμους μεταλλικούς αυλούς.
Ένας έξυπνα σχεδιασμένος και κατασκευασμένος μηχανισμός επέτρεπε σε μία αεραντλία να αποθηκεύει τον συμπιεσμένο αέρα σε μια δεξαμενή και με την βοήθεια υδραυλικού συστήματος να τον στέλνει με διαρκώς σταθερή πίεση για την λειτουργία του οργάνου. Έτσι κάθε πλήκτρο μπορούσε πάντα να στέλνει σε κάθε αυλό σταθερή πίεση αέρα. Ήταν ένα πληκτροφόρο μουσικό όργανο που μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί πρόδρομος του σημερινού αρμονίου.
Κοντά στο Δίον στην Πιερία το 1992 βρέθηκε τμήμα υδραύλεως του 1ου αιώνα π.Χ. Με βάση την περιγραφή του Ήρωνα και του Βιτρούβιου και το κομμάτι που βρέθηκε, έγινε δυνατή η ανακατασκευή της από τον καθηγητή Δημήτρη Παντερμαλή. Η ύδραυλις χρησιμοποιούταν μέχρι τον 9ο τουλάχιστον αιώνα από βυζαντινούς αυτοκράτορες.
Από πολλούς ερευνητές θεωρείται ότι το εκκλησιαστικό όργανο βασίστηκε πάνω στο σχέδιο της υδραύλεως.
Ο Βιτρούβιος ομολογεί πως δεν ξέρει τι να πρωτοδιαλέξει απ΄ τις μηχανές του Κτησιβίου. Αν δεν υπήρχε ο Κτησίβιος, ο κόσμος της μουσικής δε θα υπήρχε έτσι όπως τον γνωρίζουμε.
Η ιστορία της υδραύλεως
Η Ύδραυλις ήταν αρχαιοελληνικό πνευστό όργανο, μηχανικό αερόφωνο όργανο της αρχαιότητας με ισχυρό και οξύ ήχο, χρησιμοποιούμενο στα θεάματα του ιπποδρόμου και στην εκτέλεση στρατιωτικής μουσικής.
Η ύδραυλις (ή ύδραυλος κατασκευάστηκε στην Αλεξάνδρεια τον 3ο αιώνα π.Χ. και για τον τρόπο λειτουργίας και χρήσης του μας διασώζονται οι περιγραφές του Ήρωνα του Αλεξανδρέως και του Βιτρούβιου.
Χαρακτηριστικό γνώρισμα του οργάνου αυτού ήταν το υδραυλικό σύστημα πάνω στο οποίο βασιζόταν για να λειτουργήσει, καθώς αυτό ήταν υπεύθυνο για την παραγωγή, κίνηση και ρύθμιση της πίεσης του αέρα, ο οποίος διοχετευόταν στους αυλούς διαμέσου των πλήκτρων.
Μετά τους Έλληνες, το πρωτοπόρο αυτό ακουστικό και τεχνολογικό κατασκεύασμα ταξίδεψε και υιοθετήθηκε πρόθυμα από πολλούς, φτάνοντας μέχρι τους Ρωμαίους και έπειτα τους Βυζαντινούς.
Τον 7ο και 8ο αιώνα η ύδραυλις ονομάστηκε πλέον Όργανο και άκμαζε στο Βυζαντινή Αυτοκρατορία αλλά και σε όλα τα μεγάλα κέντρα κατασκευής και παραγωγής της όπως η Κωνσταντινούπολη.
Εστάλη ως δώρο το 757 μ.Χ. από τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Κοπρώνυμο στον αυτοκράτορα των Φράγκων Πιπίνο τον Βραχύ, πατέρα του Καρλομάγνου.
Λίγο αργότερα, το 812 μ.Χ., οι βυζαντινοί χάρισαν και ένα δεύτερο στον ίδιο τον Καρλομάγνο.
Τον 10ο αιώνα κατασκευάστηκε με έξοδα της εκκλησίας το Αγγλικό εκκλησιαστικό όργανο του Γουίντσεστερ, με ασυνήθιστο μέγεθος και με 26 φυσερά που απαιτούσαν 70 άτομα, διαθέτοντας επίσης 40 νότες, με 10 αυλούς για κάθε νότα.
Εξέλιξη του οργάνου αυτού είναι το σύγχρονο Εκκλησιαστικό όργανο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Κατάρες και… βουντού στην αρχαία Ελλάδα στο Διεθνές Επιστημονικό Συμπόσιο
Απίστευτη επιστημονική ανακάλυψη – Στην Κρήτη πρωτοπερπάτησε ο άνθρωπος!
Τρίτη η αρχαία Κόρινθος στους καλύτερους αρχαιολογικούς προορισμούς στον κόσμο (vid)
