Η συχνότητα αλλά και η ένταση των ακραίων φαινομένων αυξάνεται αισθητά τα τελευταία χρόνια, κάνοντας ολοένα και περισσότερο κόσμο να στρέφει το ενδιαφέρον του στην κλιματική αλλαγή και να αναλογίζεται συνέπειες για τις οποίες οι επιστήμονες είχαν προειδοποιήσει δεκαετίες πριν. Απότομες αλλαγές του καιρού, μεγάλες μεταβολές της θερμοκρασίας από μέρα σε μέρα, παρατεταμένη ανομβρία αλλά και σφοδρές βροχοπτώσεις μεγάλης έντασης αλλά μικρής διάρκειας είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά που διαμορφώνουν το σκηνικό του καιρού τα τελευταία χρόνια. Οι νεροποντές είναι περισσότερο σφοδρές και οι καύσωνες ακόμα πιο καυτοί.
«Έχουμε πιο συχνά πιο ακραία φαινόμενα και πιο έντονα. Για παράδειγμα η βροχόπτωση της Πέμπτης σε ορισμένες περιοχές της χώρας μέσα σε λίγες μόνο ώρες αποτελεί το 1/3 της βροχής που πέφτει συνολικά ετησίως. Αυτό είναι ένα ακραίο φαινόμενο. Ένας καύσωνας όπως αυτός που είδαμε το καλοκαίρι σε όλη την Ελλάδα με διάρκεια πάνω από δέκα μέρες είναι ακραίο φαινόμενο. Ακραία φαινόμενα βλέπουμε τουλάχιστον τα τελευταία 30-40 χρόνια. Πριν υπήρχαν αλλά η διάρκεια τους και η έντασή τους δεν ήταν το ίδιο όπως αυτά που βλέπουμε τώρα» τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ακαδημαϊκός και εκπρόσωπος της Ελλάδας για την Κλιματική Αλλαγή, Χρήστος Ζερεφός και προσθέτει: «Οι καύσωνες πριν από το 1987 είχαν διάρκεια μια δυο μέρες και δεν ήταν τόσο ζεστοί όσο ο καύσωνας εκείνος, ο καύσωνας του 2007 ήταν ακόμα χειρότερος και του 2021 ακόμα χειρότερος. Η αύξηση των φαινομένων αυτών δεν σημειώνεται με γραμμική πρόοδο αλλά πολύ πιο γρήγορα».
Το φαινόμενο της γρήγορης εναλλαγής ακραίων καιρικών φαινομένων δεν είναι ελληνικό φαινόμενο, καθώς η κλιματική αλλαγή συμβαίνει στον πλανήτη συνολικά. Αν ο άνθρωπος δεν λάβει τα μέτρα του, όπως ζητούν οι επιστήμονες εδώ και χρόνια, το ακραίο θα γίνει σύνηθες και όταν συμβεί αυτό τότε δεν έχουμε επιστροφή προς τα πίσω, όπως προειδοποιεί ο κ. Ζερεφός.
«Αν δεν κάνουμε τίποτα υπάρχουν εκτιμήσεις μείωσης των βροχοπτώσεων συνολικά στη χώρα μας που μπορεί να φτάσει και το 15% αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρχουν ακραίες βροχοπτώσεις όπως αυτή που ζήσαμε την Πέμπτη. Αυτές μάλιστα θα είναι πιο συχνές και με μεγαλύτερη ένταση καθώς περνούν τα χρόνια», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ o διεθνούς φήμης Έλληνας ακαδημαϊκός.
Ωστόσο, αυτές οι νεροποντές δεν επαρκούν για να καλύψουν τα μεγάλα διαστήματα ανομβρίας, υποστηρίζουν οι επιστήμονες καθώς ο συνολικός όγκος νερού που πέφτει στην Ανατολική Μεσόγειο προβλέπεται ότι θα μειωθεί περίπου 15%.
Για να μην θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές τους οι πολίτες απέναντι σε αυτές τις άγριες διαθέσεις του καιρού, πρέπει να αλλάξουν φιλοσοφία στην καθημερινότητα τους, αφού αλλάξει ο κόσμος μέσα στον οποίο ζουν, επίσης προειδοποιούν οι επιστήμονες εδώ και χρόνια.
«Οι πολίτες πρέπει να προσαρμοστούν στο νέο αποσταθεροποιημένο κλίμα. Αυτό σημαίνει ότι όταν έχουμε μια δουλειά την οποία μπορούμε να αναβάλλουμε και μας έχουν ειδοποιήσει ότι θα σημειωθούν ακραία καιρικά φαινόμενα να αποφύγουμε να εκτεθούμε σε αυτό και να μην βγούμε από το σπίτι μας. Η προληπτική αντιμετώπιση είναι η καλύτερη. Δεύτερον, δεν ανταγωνιζόμαστε τη φύση. Το ρυάκι που περνάμε με το αμάξι μας κάθε μέρα ειδικά αν είμαστε στην εξοχή μπορεί να γίνει χείμαρρος και κανένα όχημα δεν αντέχει σε ένα χείμαρρο όταν το βάθος του είναι μεγαλύτερο από 40 εκατ. Επιπλέον, όταν κολυμπάμε ή βρισκόμαστε στην ύπαιθρο και πέφτουν κεραυνοί κοιτάμε αμέσως να μπούμε αμέσως σε έναν κλειστό χώρο για να μην κεραυνοβοληθούμε», υπογραμμίζει ο κ. Ζερεφός.
Η πρόληψη και η αυτοπροστασία είναι δύο βασικές αρχές τις οποίες πρέπει να σεβόμαστε για να μπορέσουμε να επιβιώσουμε στο νέο περιβάλλον στο οποίο ζούμε, όπως λέει ο κ. Ζερεφός. «Παράλληλα, τα σπίτια πρέπει να είναι καλύτερα μονωμένα, δεν πρέπει να δίνονται άδειες σε ρέματα ή κοντά σε ρέματα. Οι άδειες αυτές κανονικά δεν δίνονται αλλά πολλοί αυθαιρετούν και μετά νομιμοποιούν το αυθαίρετο, οπότε και νομιμοποιούν ένα συμβόλαιο θανάτου με την πρώτη μεγάλη κακοκαιρία που θα πλήξει το σπίτι τους», επισημαίνει ακόμα.
Οι επιστήμονες ανά τον κόσμο δηλώνουν ότι δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις και ακόμα και την ύστατη στιγμή κάνουν έκκληση για την λήψη κάποιων μέτρων που θα προστατεύουν τους πολίτες.
«Από την πλευρά της πολιτείας πρέπει να οργανωθεί καλύτερα η παροχέτευση ομβρίων υδάτων που ιδίως στη χώρα μας έχει μεγάλες επιφάνειες επικλινείς, έχει πολύπλοκη τοπογραφία, έχει αναρχία στο κτίσιμο κι έτσι δημιουργούνται πολλά εμπόδια στην παροχέτευση των ομβρίων υδάτων και γενικά είναι πολλά αυτά που πρέπει ακόμα να γίνουν. Ο αριθμός έκτακτης ανάγκης που καθιερώθηκε και η πλήρης αναδιοργάνωση με τη βοήθεια και του στρατού αλλά και της πυροσβεστικής αλλά και άλλων υπηρεσιών είναι προς την σωστή κατεύθυνση, Νομίζω ότι όλα πρέπει να καθοδηγούνται από μία λέξη: πρόληψη», υποστηρίζει ο κ. Ζερεφός.
Σύμφωνα με τις γενικές οδηγίες της Πολιτικής Προστασίας, όταν υπάρχει προειδοποίηση για ακραία καιρικά φαινόμενα:
-Φροντίστε να ενημερώνεστε διαρκώς από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση για την εξέλιξη των καιρικών φαινομένων. Οι επίσημες πηγές ενημέρωσης είναι η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.) και η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
-Σε περίπτωση ανάγκης καλέστε εναλλακτικά: Αστυνομία 100, Πυροσβεστικό Σώμα 199, ΕΚΑΒ 166, τον Ευρωπαϊκό Αριθμό Έκτακτης Ανάγκης 112.
-Τοποθετείστε σε εμφανές σημείο στο σπίτι τους παραπάνω αριθμούς τηλεφώνων πρώτης ανάγκης εφόσον τα παιδιά σας είναι σε θέση να τους χρησιμοποιήσουν και βεβαιωθείτε ότι το γνωρίζουν.
-Βοηθήστε τα παιδιά σας να απομνημονεύσουν οικογενειακά στοιχεία όπως το επίθετό τους, τη διεύθυνση και τον αριθμό τηλεφώνου του σπιτιού.
-Εξηγείστε σε όλα τα μέλη της οικογένειας πώς και πότε να κλείνουν τις παροχές ηλεκτρικού, φυσικού αερίου και νερού, πώς να χρησιμοποιούν τον πυροσβεστήρα και πώς να καλούν σε βοήθεια.
-Προμηθευτείτε είδη πρώτης ανάγκης όπως κουτί πρώτων βοηθειών, πυροσβεστήρα, φακό και μπαταρίες, φορητό ραδιόφωνο κλπ.
-Μεριμνήστε ειδικά για τα παιδιά και τους ηλικιωμένους.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ