Ευρωπαίοι αστρονόμοι ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν για πρώτη φορά έναν παραμορφωμένο εξωπλανήτη που έχει σχήμα μάλλον μπάλας ράγκμπι παρά σφαίρας.
Ο γιγαντιαίος πλανήτης είναι ο WASP-103b που βρίσκεται στον αστερισμό του Ηρακλή και έχει μέγεθος σχεδόν διπλάσιο του Διός και μάζα μιάμιση φορά μεγαλύτερη, ενώ βρίσκεται περίπου 50 φορές πιο κοντά στο άστρο του από ό,τι η Γη στον Ήλιο.
Ο εξωπλανήτης είχε ήδη ανακαλυφθεί από τα αμερικανικά διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Spitzer, αλλά οι ερευνητές των ελβετικών πανεπιστημίων της Βέρνης και της Γενεύης, καθώς και άλλων ευρωπαϊκών ιδρυμάτων, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιαν Αλιμπέρ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας και αστροφυσικής “Astronomy & Astrophysics”, πραγματοποίησαν τις νέες παρατηρήσεις τους με το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο CHEOPS.
Η παραμόρφωση οφείλεται στις ισχυρές “παλιρροϊκές” δυνάμεις που ασκεί πάνω στον εξωπλανήτη το μητρικό άστρο του, με ανάλογο -αλλά πολύ πιο έντονο- τρόπο με αυτόν που συμβαίνει στις παλίρροιες της Γης. Στον πλανήτη μας οι παλίρροιες προκαλούνται κυρίως από τη βαρυτική έλξη της Σελήνης, η οποία προκαλεί περιοδική συσσώρευση νερού σε μια περιοχή της θάλασσας, με αποτέλεσμα το νερό να αποσύρεται από τις γειτονικές περιοχές και έτσι να παρατηρείται το εναλλασσόμενο φαινόμενο της άμπωτης και της πλημμυρίδας. Αυτή όμως η παραμόρφωση του ωκεανού δύσκολα γίνεται αντιληπτή από το διάστημα.
2/ The planet, known as WASP-103b, is almost twice the size of Jupiter with 1.5 times its mass, orbiting its host star WASP-103 in less than a day. #Cheops revealed that the #exoplanet has been deformed by the strong tidal forces between the planet and its host star. pic.twitter.com/9jkzgUAlrd
— ESA CHEOPS – Characterising Exoplanet Satellite (@ESA_CHEOPS) January 11, 2022
3/ This is the first time that the deformation of an #exoplanet has been detected, offering new insights into the internal structure of these star-hugging planets.
By measuring how much the planet is deformed we can tell how much of it is rocky, gaseous or water! pic.twitter.com/560lNhLwwR
— ESA CHEOPS – Characterising Exoplanet Satellite (@ESA_CHEOPS) January 11, 2022
Στο διάστημα όμως και ειδικά στην περίπτωση του συγκεκριμένου εξωπλανήτη, οι ασκούμενες ελκτικές δυνάμεις είναι πολύ ισχυρές, με συνέπεια ο WASP-103b, που βρίσκεται πολύ κοντά στο άστρο του και χρειάζεται μόνο μια μέρα για την πλήρη περιφορά του (αυτή είναι και η διάρκεια του έτους του), να παραμορφώνεται δραματικά προς τη μία πλευρά του.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
