Ένα ακόμα βήμα προς την οριστική εδραίωση της επαγγελματικής εκπαίδευσης ως ισάξια και ελκυστική διαδρομή δίπλα στο Πανεπιστήμιο, χαρακτήρισε η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη το νομοσχέδιο για την σύσταση Ακαδημιών Επαγγελματικής Κατάρτισης και την ένταξή τους στο Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, που ψηφίστηκε από την Ολομέλεια κατά πλειοψηφία (ΝΔ υπέρ, ΠΑΣΟΚ και Πλεύση Ελευθερίας “παρών”, κατά τα υπόλοιπα κόμματα).
Οι νέες Ακαδημίες Επαγγελματικής Κατάρτισης προέρχονται από τη σύμπραξη της πολιτείας, των παραγωγικών φορέων και επιχειρήσεων. Όπως προβλέπεται στο νομοσχέδιο, οι επιχειρήσεις θα προσφέρουν την τεχνογνωσία, τον εξοπλισμό, τις εγκαταστάσεις και θα εξασφαλίζουν τις θέσεις πρακτικής άσκησης και μαθητείας. Η φοίτηση θα συνοδεύεται από υποχρεωτική μάθηση στο χώρο εργασίας (πρακτική άσκηση ή μαθητεία), με αμοιβή και ασφάλιση, ενώ οι συνεργαζόμενες εταιρείες δεσμεύονται να προσλαμβάνουν τουλάχιστον το 40% των αποφοίτων.
Οι θεματικές ενότητες κάθε Οδηγού Κατάρτισης θα γίνονται από πιστοποιημένους εκπαιδευτές του Μητρώου Εκπαιδευτών Επαγγελματικής Κατάρτισης ΣΑΕΚ με παιδαγωγική και επαγγελματική επάρκεια, ενώ οι απόφοιτοι θα αποκτούν δίπλωμα επαγγελματικής ειδικότητας με εξετάσεις πιστοποίησης και δυνατότητα συνέχισης σπουδών σε συναφή τμήματα ΑΕΙ.
Η υπουργός Παιδείας, κατά την ομιλία της, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο ότι οι τίτλοι σπουδών μετρούν στην αγορά εργασίας, με πραγματικές γέφυρες συνέχειας σπουδών και με απτό αντίκρισμα επισημαίνοντας πως καθίσταται απολύτως σαφής η πολιτική βούληση για την αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, με ποιότητα, διαφάνεια και προοπτική για τους νέους.
Αναγνωρίζοντας ότι είναι δύσκολη η εξίσωση «Εκπαίδευση και αγορά εργασίας» επισήμανε ότι δεν αρκεί να συζητάμε για τίτλους, οφείλουμε να διασφαλίζουμε ότι ο τίτλος σπουδών έχει πραγματική ισχύ, ένα πλαίσιο που δίνει κύρος στο δίπλωμα και αξία στο βιογραφικό.
“Η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς πυλώνες όχι μόνο του εκπαιδευτικού μας συστήματος, αλλά συνολικά της οικονομίας. Σε αυτό το πλαίσιο έρχονται οι Ακαδημίες Επαγγελματικής Κατάρτισης. Δεν στήνουμε ένα παράλληλο σύμπαν, ενισχύουμε θεσμικά το Εθνικό Σύστημα ΕΕΚ, με θεματικές δομές στο Επίπεδο 5, απολύτως προσαρμοσμένες στις ανάγκες της εκάστοτε περιφέρειας και των τοπικών αλυσίδων αξίας” ανέφερε χαρακτηριστικά η κυρία Ζαχαράκη.
Σημείωσε ότι διοικητικά, η κάθε Ακαδημία εποπτεύεται από πενταμελή Διοικούσα Επιτροπή με πλειοψηφία Δημοσίου, ώστε η στρατηγική, η διαφάνεια και οι αποφάσεις να παραμένουν στην ευθύνη της Πολιτείας. Η καινοτομία επίσης – όπως είπε – δεν είναι διακοσμητική λέξη: για πρώτη φορά, η σύμπραξη Δημοσίου και ιδιωτικού τομέα δεν είναι απλή «συμβουλευτική», αλλά ο ζωντανός κόμβος συνεργασίας που συνδέει τη μάθηση με την παραγωγή και δίνει χειροπιαστά αποτελέσματα για χιλιάδες παιδιά που επιλέγουν σύγχρονα τεχνικά επαγγέλματα.
Απαντώντας προς την αντιπολίτευση που υποστήριξε ότι με τις Ακαδημίες «τα ΣΑΕΚ παύουν να είναι δημόσια», η υπουργός ξεκαθάρισε ότι η φοίτηση παραμένει δωρεάν, η πρακτική άσκηση ή μαθητεία είναι αμειβόμενη, εξασφαλίζεται από τον οικονομικό φορέα και οργανώνεται χωρίς επιβάρυνση του καταρτιζόμενου και ο δημόσιος έλεγχος είναι ισχυρότερος, όχι ασθενέστερος. Οι Ακαδημίες ιδρύονται ως παραρτήματα δημοσίων ΣΑΕΚ, υπαγόμενες και εποπτευόμενες από τη Γενική Γραμματεία ΕΕΚΔΒΜ.
“Η ευθύνη λειτουργίας και εποπτείας ανήκει στο Υπουργείο και αντίθετα από ό,τι υποστηρίζεται, οι ρυθμίσεις στοχεύουν στην ενίσχυση της δημόσιας επαγγελματικής εκπαίδευσης, όχι στην υποκατάστασή της” προσέθεσε.
Τον Φεβρουάριο η έναρξη
Σχετικώς με τις παρατηρήσεις των κομμάτων περί της αποτελεσματικότητας του θεσμού, η αρμόδια υπουργός, τόνισε ότι η προσέγγιση του υπουργείου είναι για ένα γρήγορο ξεκίνημα με ορατό ορίζοντα υλοποίησης την έναρξη λειτουργίας της πρώτης Ακαδημίας τον Φεβρουάριο και με δεσμεύσεις για την εξασφάλιση της απορρόφησης τουλάχιστον του 40% των αποφοίτων από τους οικονομικούς φορείς. Αναφορικά με την πρακτική άσκηση ή μαθητεία, η κυρία Ζαχαράκη εξήγησε ότι είναι υποχρεωτικό, αμειβόμενο στάδιο, με πλήρη ασφαλιστική κάλυψη στον ΕΦΚΑ κι αυτό, σε συνδυασμό με τη ρήτρα πρόσληψης αποφοίτων που εντάσσεται στις συμφωνίες, συνδέει τη σπουδή με την απασχόληση.
Απέναντι στις τοποθετήσεις για «φθηνό εργατικό δυναμικό» που θα διοχετεύεται στις επιχειρήσεις, διαφώνησε με κατηγορηματικό τρόπο λέγοντας πως σκοπός είναι η παραγωγή εξειδικευμένου προσωπικού που αμείβεται καλύτερα από το ανειδίκευτο, ειδικά όταν υπάρχει ζήτηση και ρήτρα απορρόφησης. Συμπλήρωσε ότι ο οικονομικός φορέας δεν «εκμεταλλεύεται», δεσμεύεται σε υποδομές, σύγχρονο εξοπλισμό, θέσεις πρακτικής άσκησης ή μαθητείας και στην απορρόφηση ενός ελάχιστου ποσοστού αποφοίτων μετά την πιστοποίησή τους από τον ΕΟΠΠΕΠ.
Επίσης, η κυρία Ζαχαράκη αναφέρθηκε στην και την ευνοϊκή διάσταση που θα έχει για την Περιφέρεια το νομοθέτημα, αφού – όπως υπογράμμισε – αποκέντρωση από τα μεγάλα αστικά κέντρα δεν είναι ρητορική, είναι στρατηγική επιλογή. Οι Ακαδημίες έχουν περιφερειακή εμβέλεια και εξειδίκευση, αποτελούν κόμβους γνώσης στις τοπικές αλυσίδες αξίας και λειτουργούν ως μοχλοί συμμετρικής ανάπτυξης κι όταν συνδέεται η κατάρτιση, η πρακτική άσκηση ή μαθητεία και η ρήτρα απορρόφησης, δίνεις στον νέο λόγο να μείνει στον τόπο του, να εργαστεί με αξιοπρέπεια και να προκόψει.
“Οι Ακαδημίες «πιάνουν ρίζες» εκεί όπου παράγεται η αξία: στις περιφέρειες, στις νησιωτικές και ορεινές ζώνες, δίπλα στις επιχειρήσεις και τα τοπικά ΑΕΙ. Δεν μεταφέρουμε παιδιά στην Αθήνα για να βρουν ευκαιρίες, μεταφέρουμε ευκαιρίες στον τόπο των παιδιών, ώστε να σπουδάζουν, να κάνουν αμειβόμενη πρακτική και να μένουν με αξιοπρέπεια στον τόπο τους. Κάθε Ακαδημία σχεδιάζεται ως θεματικός «κόμβος γνώσης» πάνω στις τοπικές αλυσίδες αξίας. Τα προγράμματα σπουδών «κουμπώνουν» σε αυτές τις ανάγκες, ώστε η κατάρτιση να μην είναι γενική υπόσχεση αλλά στοχευμένη επένδυση σε ανθρώπινο κεφάλαιο. Το αποτέλεσμα είναι συμμετρική ανάπτυξη: η νέα και ο νέος βρίσκουν θέση πρακτικής άσκησης ή μαθητείας με αμοιβή και ασφάλιση στον τόπο τους, οι επιχειρήσεις αποκτούν καταρτισμένους ανθρώπους στα πραγματικά τους αντικείμενα και η Πολιτεία διασφαλίζει ρήτρες απορρόφησης αποφοίτων που μετατρέπουν το «σπουδάζω-εργάζομαι» από ευχή σε πράξη” σημείωσε η υπουργός Παιδείας.
Τέλος, παρατήρησε ότι στη χώρα μας, για χρόνια, η επαγγελματική εκπαίδευση κουβαλούσε ταμπού, σήμερα λέμε στα παιδιά μας ότι στην αγορά εργασίας δεν υπάρχουν καταξιωμένες και απαξιωμένες επιλογές, υπάρχουν επιλογές ουσίας για όλους, που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες, αναδεικνύουν ταλέντα, υπηρετούν κλίσεις και καλλιεργούν δεξιότητες. “Αυτό είναι το νέο κοινωνικό συμβόλαιο που επιδιώκουμε: δημόσια εκπαίδευση, πραγματικές θέσεις μάθησης, θεσμικές εγγυήσεις δικαιωμάτων και διαφάνειας, και, ναι, απαιτήσεις για όλους, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών φορέων που μπαίνουν σε αυτή τη σύμπραξη”.
“Δεν ισχυρίζομαι ότι λύσαμε όλα τα προβλήματα. Κάναμε όμως ένα βήμα με θάρρος. Ακούσαμε, διορθώσαμε, διευκρινίσαμε. Επιλέξαμε να «παντρέψουμε» τη δύναμη του κράτους με τη δυναμική της αγοράς, ώστε το δίπλωμα να μεταφράζεται σε επαγγελματική ισχύ και ο νέος άνθρωπος να βρίσκει γρήγορα τον δρόμο του. Με τη σημερινή πρωτοβουλία, με χρήσιμα εργαλεία και σημαντικά εφόδια, κάνουμε το μέλλον των παιδιών μας πιο φωτεινό. Γιατί η Ελλάδα που οραματιζόμαστε δεν είναι μια χώρα με νέους που σπουδάζουν για να φύγουν ή φεύγουν για να σπουδάσουν, είναι μια χώρα που κρατά τα παιδιά της, επενδύει στο ταλέντο τους και τους προσφέρει αξιοπρεπείς συνθήκες εισόδου στην εργασία”, κατέληξε στην ομιλία της η υπουργός.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ