Το μόνο που κατέστη ξεκάθαρο χθες μέσα από το κείμενο της συμφωνίας με τους δανειστές αλλά και από τις συνεδριάσεις που έλαβαν χώρα σε πολιτικό επίπεδο (Eurogroup/Washington Group) ήταν το τι θα πρέπει να κάνει η Ελλάδα.
Θα πρέπει να φέρει εις πέρας ένα τεράστιο εφαρμοστικό έργο σε λίγες μόνο ημέρες (και τούτο λόγω των δεκάδων προαπαιτούμενων που δεν έγιναν ομαλά τους προηγούμενους μήνες), αλλά και να υιοθετήσει δεκάδες μέτρα και σκληρές δεσμεύσεις για τη μεταμνημονιακή εποχή. Αντιθέτως, παρέμεινε εξαιρετικά ομιχλώδες το “αντάλλαγμα”, δηλαδή οι αποφάσεις για το χρέος, αλλά και ο ρόλος του ΔΝΤ (που συνεχίζει όπως φάνηκε να είναι επιθυμητός από τους δανειστές).
Το κείμενο της συμφωνίας αποκαλύπτει ότι η Ελλάδα εισέρχεται σε στενό δημοσιονομικό “κλοιό” έως το 2022 και ότι έχει ήδη δώσει δεσμεύσεις για εμπροσθοβαρή εφαρμογή του αφορολόγητου αλλά και για λήψη νέων μέτρων (απροσδιόριστα χρονικά στο μέλλον) αν χρειαστεί λόγω αποκλίσεων ή δικαστικών αποφάσεων.
Μάλιστα οι “λεπτομέρειες” των όρων και η “αριθμητική” των προαπαιτούμενων δεν είναι εμφανής σε όλη της την έκταση, αφού πολλές ρήτρες έχουν παραπομπή σε ξεχωριστό μνημόνιο (στο τεχνικό κείμενο) που δεν έχει ακόμη δημοσιοποιηθεί.
Στο κείμενο του επικαιροποιημένου μνημονίου που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή η δέσμευση για συνεννόηση με όλους τους θεσμούς, και με το ΔΝΤ (σ.σ. αν παραμείνει στο πρόγραμμα) είναι ξεκάθαρη. Η βασική διαφορά του σε σχέση με τα προηγούμενα κείμενα είναι ότι διαμορφώνει πλέον τις δεσμεύσεις όχι για την επόμενη αξιολόγηση/επικαιροποίηση, αλλά για την μεταμνημονιακή εποχή.
Πέρα από τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις, περιλαμβάνει και δεκάδες παρεμβάσεις στο δημόσιο, στην υγεία, στις αγορές, στις ιδιωτικοποιήσεις και όχι μόνο που εκτείνονται πλέον χρονικά για την μετά μνημονίου εποχή.
Όσο για τον βαθμό δεσμευτικότητας, θα είναι μετά βεβαιότητας “ενισχυμένος”. Το πόσο ασφυκτικός θα είναι εξαρτάται από τους τελικούς όρους που θα τεθούν από τη Γερμανία και από τη συμμετοχή ή όχι του ΔΝΤ. Και τούτο θα φανεί το επόμενο διάστημα, στο πλαίσιο της “μεγάλης μάχης” που είναι σε εξέλιξη και θα αποτυπωθεί στα τελικά κείμενα της συμφωνίας.
Το Eurogroup
Ο Επίτροπος Μοσκοβισί ξεκαθάρισε ότι “οι δεσμεύσεις πρέπει να τηρούνται, από όλους” απαντώντας σε ερώτημα για τις δηλώσεις της υπουργού Έργασίας Έφης Αχτσιόγλου περί περιθωρίου επαναδιαπραγμάτευσης των περικοπών στις συντάξεις. “Οι ελληνικές αρχές πρέπει να αποδείξουν ότι επιθυμούν να κάνουν τη δουλειά που τους αναλογεί δηλαδή μεταρρυθμίσεις και αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να τηρούνται οι δεσμεύσεις”, ανέφερε.
Ο πρόεδρος του Eurogroup Μάριο Σεντένο επιβεβαίωσε ότι επικυρώθηκε και πολιτικά (όπως αναμενόταν) η τεχνική συμφωνία (Staff Level Agreement). Και ζητήθηκε από την Ελλάδα να ολοκληρώσει όλα τα προαπαιτούμενα πριν από το Eurogroup της 21ης Ιουνίου αφού αποτελούν προϋπόθεση για την εφαρμογή των αποφάσεων για το χρέος. Ένα άλλο “τελεσίγραφο” έθεσε ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, να ικανοποιήσει η Αθήνα όλους τους όρους (μείωση ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους προς ιδιώτες και συγκεκριμένους στόχους ηλεκτρονικών πλειστηριασμών) για να λάβει το 1 δισ. ευρώ που απομένει από την τρίτη αξιολόγηση έως στις 15 Ιουνίου που λήγει η διαθεσιμότητά του.
Στο πεδίο του χρέους στο Eurogroup αλλά και στο Washington Group που προηγήθηκε, απλώς διαπιστώθηκε μερική σύγκλιση, δόθηκε η εντολή για νέα έκθεση βιωσιμότητας χρέους (DSA), ενώ ασαφείς ήταν οι απαντήσεις που δόθηκαν στην συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε αναφορικά με τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Πηγές του ελληνικού ΥΠΟΙΚ ανέφεραν ότι το Eurogroup “δεσμεύεται να υπάρξει συνολική συμφωνία για το χρέος μαζί με την ολοκλήρωση της τελευταίας αξιολόγησης του τρίτου προγράμματος στις 21 Ιουνίου”.
Το μνημόνιο
Η δέσμευση της κυβέρνησης για την ίδια αλλά και για το… μέλλον γίνεται σαφής στη δεύτερη κιόλας παράγραφο του 40σέλιδου σχεδίου συμφωνίας. Ο λόγος για το σχέδιο το οποίο στην τελική του μορφή θα το υπογράψει ο ΥΠΟΙΚ Ευκλείδης Τσακαλώτος, βάσει σχετικής δικαιοδοσίας που του έχει δοθεί. “Η επιτυχία απαιτεί την κυριότητα του προγράμματος μεταρρυθμίσεων από τις ελληνικές αρχές. Συνεπώς, η κυβέρνηση είναι έτοιμη να λάβει όλα τα μέτρα που μπορεί να καταστούν κατάλληλα για τον σκοπό αυτό, καθώς αλλάζουν οι συνθήκες. Η κυβέρνηση δεσμεύεται να συμβουλεύεται και να συμφωνεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για όλες τις ενέργειες που σχετίζονται με την επίτευξη των στόχων του Μνημονίου, πριν οριστικοποιηθούν και εγκριθούν νομικά”, αναφέρεται.
Το “Supplemental Memorandum of Understanding” της τέταρτης αξιολόγησης με ημερομηνία 23 Μαΐου, ορίζει ότι “η επιτυχία της ανάκαμψης θα απαιτήσει τη συνεχή εφαρμογή των συμφωνημένων πολιτικών για πολλά χρόνια, γεγονός που απαιτεί την πολιτική δέσμευση αλλά και την τεχνική ικανότητα της ελληνικής διοίκησης να τα υλοποιήσει”. Και αναφέρεται στη δέσμευση των ελληνικών αρχών για χρήση της διαθέσιμης τεχνικής υποστήριξης.
Σαφείς δεσμεύσεις έως και το 2022
Στο μνημόνιο αναφέρεται ότι το πρωτογενές πλεόνασμα στο 4,2% του ΑΕΠ το 2017 υπερέβη σημαντικά τον στόχο, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της υπεραπόδοσης αφορά σε υποεκτέλεση δαπανών για επενδύσεις. Γίνεται σαφές ότι οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022.
Επίσης δεσμεύεται τώρα και στο μέλλον “να παρακολουθεί τους δημοσιονομικούς κινδύνους, συμπεριλαμβανομένων των υφιστάμενων και μελλοντικών δικαστικών αποφάσεων, και θα λάβει αντισταθμιστικά μέτρα όπως αυτά θα είναι αναγκαία για την επίτευξη των μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών στόχων”. Ορίζεται ότι θα λαμβάνονται στο πλαίσιο ετήσιων ενημερώσεων του Μεσοπρόθεσμου Προϋπολογισμού.
Το κείμενο δέχεται πρωτογενή πλεονάσματα στο 3,5% του ΑΕΠ με μείωση των συντάξεων το 2019, του αφορολογήτου το 2020 και εφαρμογή των αντίμετρων. Σε ξεχωριστή παράγραφο, αφήνει όμως ένα “παράθυρο”. Αναφέρει ότι “οι αρχές, ως προαπαιτούμενο, θα προωθήσουν την εφαρμογή του μέτρου της φορολογίας εισοδήματος (αφορολόγητο) το 2019 εάν το ΔΝΤ, σε συνεργασία με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τις ελληνικές αρχές, στο πλαίσιο της τελικής αναθεώρησης του προγράμματος, θεωρεί ότι, βάσει μιας διαφανούς εκ των προτέρων εκτίμησης, είναι απαραίτητη η εφαρμογή του για να επιτευχθεί ο συμφωνημένος δημοσιονομικός στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5% το 2019”. Αναφέρεται επίσης ότι με ανάλογη διαδικασία θα αποφασιστεί η εφαρμογή των αντίμετρων.
Αναπτυξιακό σχέδιο και Τράπεζα
Στο κείμενο του μνημονίου δίδονται “συστάσεις” για την εξειδίκευση του αναπτυξιακού σχεδίου της κυβέρνησης που ήρθε στο φως της δημοσιότητας μέσα στην εβδομάδα, αλλά και αποκαλύπτεται ότι στο Συμβούλιο Ανάπτυξης Εμπειρογνωμόνων που θα το εποπτεύει θα μετέχουν και ξένοι επενδυτές.
Στο κείμενο της συμφωνίας δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα για την έναρξη λειτουργίας της περίφημης Αναπτυξιακής Τράπεζας. Αυτό που υπάρχει είναι ένα πολύ συγκεκριμένο πλέγμα διαπραγματεύσεων για να συμφωνηθούν οι όροι της. Γίνεται σαφές ότι “η νέα οντότητα δεν θα δέχεται καταθέσεις από το κοινό ούτε θα συμμετέχει σε άμεσο δανεισμό. Οι τέσσερις λειτουργίες της, η τελική διάρθρωση και οι κανονισμοί της θα αντικατοπτρίζουν μία διεξοδική διαβούλευση και συμφωνία με τα θεσμικά όργανα” που θα προηγηθεί. Επισημαίνεται επίσης ότι “θα σχεδιαστεί έτσι ώστε να μην υπάρχουν κίνδυνοι για τα δημόσια οικονομικά και για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα” ενώ “οι στόχοι, τα μέσα και η διακυβέρνησή της θα καθοριστούν σύμφωνα με τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές και με την παροχή τεχνικής υποστήριξης”.
Φορολογία
Στο φορολογικό μέτωπο πέρα από την μείωση του αφορολογήτου και τις παρεμβάσεις στον ΕΝΦΙΑ προβλέπονται επίσης αλλαγές στο προνομιακό φορολογικό καθεστώς που διέπει τη ναυτιλία υπό το πρίσμα των συστάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως αναφέρεται. Προβλέπεται και η αναμόρφωση της φορολογικών κινήτρων που απολαμβάνουν οι επιχειρήσεις για την ενίσχυση της απασχόλησης, την προστασία του περιβάλλοντος και την παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού. Επίσης προωθείται η αναμόρφωση του συστήματος χρέωσης τόκων από το δημόσιο για την εκπρόθεσμη πληρωμή φόρων και εισφορών, η επαναξιολόγηση της φορολογίας χαρτοσήμου καθώς και των υφιστάμενων τεκμηρίων διαβίωσης και η κατάργηση έως το τέλος Ιουνίου των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε όποια νησιά έχουν απομείνει με το ειδικό καθεστώς.
Δημόσιο
Προβλέπει κανόνα 1:1 για τις αποχωρήσεις – προσλήψεις το 2019. Συγκεκριμένα για κάθε 1 αποχώρηση θα γίνεται 1 πρόσληψη. Σημειώνεται πως το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα προέβλεπε για το 2019 πως θα γίνει 1 πρόσληψη για κάθε 2 αποχωρήσεις. Για το 2018 ισχύει, όπως και πριν ο κανόνας 1 : 3. Περιλαμβάνει και την σύνταξη μελέτης για τον τρόπο επιλογής των νέων γενικών γραμματέων, των γενικών διευθυντών και των διευθυντών βάσει του νέου συστήματος επιλογής. Με βάση αυτή, η κυβέρνηση θα λάβει μέτρα τον Ιούλιο του 2018. Ο διορισμός των 55 θεματικών γενικών διευθυντών θα γίνει μαζί με τους εναπομείναντες 35 γενικούς διευθυντές τον Ιούλιο. Οι διευθυντές θα διορισθούν τον Οκτώβριο του 2018.
Εργασιακό, επιδόματα, συντάξεις
Περιλαμβάνει την επαναφορά της διακριτικής ευχέρειας του Μεσολαβητή να υποβάλλει πρόταση που να επιτρέπει στους εργαζόμενους και τους εργοδότες να συνεχίσουν τις διμερείς διαπραγματεύσεις, αλλά και τη δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία.
Προβλέπει την υιοθέτηση νέας νομοθεσίας για τη συγκεκριμενοποίηση του σχεδιασμού του επιδόματος στέγασης (από 1/1/2019) και πανελλαδική εφαρμογή του νέου συστήματος αξιολόγησης της λειτουργικής αναπηρίας έως το τέλος του χρόνου.
Αναφέρεται στην έκδοση της Υπουργικής Απόφασης με τις λεπτομέρειες για τη νέα μείωση του ΕΚΑΣ το 2019. Προβλέπει υπολογισμό και καταβολή όλων των κυρίων συντάξεων τις οποίες αιτήθηκαν ασφαλισμένοι το 2016 αλλά και του 30% των κύριων συντάξεων από αιτήσεις του 2017. Υπολογισμός και καταβολή τουλάχιστον 13.800 επικουρικών συντάξεων από αιτήσεις μεταξύ 1/1/2015 -31/12/2016
Υγεία
Προβλέπεται περαιτέρω έλεγχος των δαπανών περίθαλψης, υποχρεωτική παραπομπή σε ειδικούς γιατρούς από τους οικογενειακούς (σταδιακή ανάπτυξη έως τον Δεκέμβριο), μειώσεις στις τιμές των φαρμάκων, έλεγχος της συνταγογράφησης και της ζήτησης για υπηρεσίες υγείας αλλά και η θέσπιση κλειστού προϋπολογισμού για τα οπτικά και την ειδική αγωγή.
Τράπεζες, εξωδικαστικός, Ν. Κατσέλη
Οι “λεπτομέρειες” της συμφωνίας δεν είναι εμφανείς (περιλαμβάνονται στο τεχνικό μνημόνιο) με βάση όμως όσα αναφέρονται στο επικαιροποιημένο μνημόνιο προβλέπεται σταδιακή χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών (με διαμόρφωση οδικού χάρτη) αλλά και κάλυψη έως τον Ιούνιο όποιων κεφαλαιακών ελλείψεων υπάρχουν στις συνεταιριστικές τράπεζες. Υπάρχουν σαφείς δεσμεύσεις για την μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Για τον Ν. Κατσέλη/Σταθάκη προβλέπεται τροπολογία που να επιταχύνει την διαδικασία και να ενισχύει τον έλεγχο όσων αιτούνται κάλυψη. Τροποποιήσεις προωθούνται και για τον εξωδικαστικό ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες. Για το ΤΧΣ επίσης αναφέρει ότι επεκτείνεται μέχρι το 2022 η αποστολή του.
Ενέργεια
Πριν το τέλος του μνημονίου πρέπει να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για τους λιγνίτες της ΔΕΗ και να γίνει εφικτή η ολοκλήρωση της απόκτησης από την ΔΕΠΑ του μεριδίου της Shell στην ΕΠΑ Αττικής, ώστε να προχωρήσει ο διαχωρισμός της εταιρείας εν όψει αποκρατικοποίησης. Για την αγορά ΑΠΕ προβλέπεται η διενέργεια των πρώτων διαγωνισμών νέας ισχύος τον Ιούλιο. Για την μεταμνημονιακή εποχή έχουν οριστεί πολλές σημαντικές παρεμβάσεις. Μεταξύ αυτών η πώληση λιγνιτών (μέχρι το τέλος του 2018), η λειτουργία του χρηματιστηρίου ενέργειας και η αποτίμηση του ανοίγματος της αγοράς προκειμένου να εξεταστεί αν θα ληφθούν επιπλέον μέτρα. Περιλαμβάνεται επίσης η εξυγίανση της ΔΕΗ, η μείωση της χρέωσης στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ, η ολοκλήρωση των αποκρατικοποιήσεων σε ΕΛΠΕ και ΔΕΠΑ.
Εγνατία
Ορίζεται ότι τα υπουργεία Υποδομών και Οικονομικών θα εκδώσουν ΚΥΑ με την οποία η Εγνατία θα εξαιρείται από τo νέο σύστημα δορυφορικών διοδίων (βρίσκεται σε εξέλιξη ο διαγωνισμός). Η σύμβαση παραχώρησης θα πρέπει να προβλέπει την εγκατάσταση και λειτουργία από τον παραχωρησιούχο ενός αναλογικού συστήματος διοδίων αντίστοιχο με αυτό που προωθεί το υπουργείο Υποδομών. Ακόμη προβλέπεται ότι το ΤΑΙΠΕΔ θα πρέπει να διανείμει στους συμμετέχοντες στο διαγωνισμό το προσχέδιο της σύμβασης παραχώρησης έως τις 15 Ιουνίου.
Ελληνικό
Στόχος είναι το οικονομικό κλείσιμο της ιδιωτικοποίησης έως τον Δεκέμβριο του 2018. Προβλέπεται η ολοκλήρωση της μετεγκατάστασης των φορέων από την έκταση και νομοθεσία για τη σύσταση του φορέα διαχείρισης του μητροπολιτικού πάρκου.
Ιδιωτικοποιήσεις
Στην συμφωνία περιλαμβάνεται η αποκρατικοποίηση μέρους της εταιρείας διαχείρισης του Ελευθέριος Βενιζέλος και η πώληση του 5% του ΟΤΕ. Περιλαμβάνεται ανανέωση “εντολής” προς το ΤΑΙΠΕΔ το 2019 αλλά και σειρά πράξεων που πρέπει να ολοκληρώσει το Υπερταμείο.
Της Δήμητρας Καδά
Πηγή: capital.gr
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
SPIEGEL: «Αν η Ελλάδα ήταν ο εκρηκτικός μηχανισμός, η Ιταλία είναι η πυρηνική βόμβα»
Νέο «τσεκούρι» στις συντάξεις – Θα φτάσουν τα 438 ευρώ οι μειώσεις! (πίνακας)
Μετά από τρία χρόνια – Επιτέλους έρχονται αλλαγές στα capital controls!